Bài 17: Ảnh của vật tạo bởi gương

1. TÍNH CHẤT ẢNH TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG

Câu hỏi 1. Từ thí nghiệm 1, em hãy cho biết ảnh của nến tạo bởi gương phẳng có hứng được trên màn chắn không. Điều đó cho thấy ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có tính chất gì?

Lời giải tham khảo:

Ảnh của nến tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn nên ảnh của vật tạo bởi gương phẳng là ảnh ảo.

Câu hỏi 2. Trong thí nghiệm 2, vì sao cần thay gương phẳng bằng tấm kính trong suốt.

Lời giải tham khảo:

Trong thí nghiệm 2, cần thay gương phẳng bằng tấm kính trong suốt để có thể dễ dàng đo và so sánh được khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng với khoảng cách từ vật là cây nến đến gương.

Câu hỏi 3. Sau khi thắp sáng nến 1, nhìn vào gương, em có thấy dường như nến 2 cũng "sáng lên"? Giải thích.

Lời giải tham khảo:

Sau khi thắp sáng nến 1, khi nhìn vào gương, ta thấy dường như nến 2 cũng "sáng lên" vì độ lớn của nến 2 bằng với ảnh của cây nến 1 vậy nên khi thắp sáng nến 1, ảnh của nó xuất hiện đúng vị trí của nến 2 khiến nó dường như cũng sáng lên.

Câu hỏi 4. Từ thí nghiệm 2, hãy nêu nhận xét về:

a) Khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng so với khoảng cách từ vật đến gương.

b) Độ lớn của ảnh tạo bởi gương phẳng so với độ lớn của vật.

Lời giải tham khảo:

a) Khoảng cách từ ảnh đến gương phẳng đúng bằng khoảng cách từ vật đến gương.

b) Độ lớn của ảnh tạo bởi gương phẳng bằng với độ lớn của vật.

2. Dựng ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng

Một miếng bìa hình tam giác vuông đặt trước một gương phẳng như hình dưới. Hãy dựng ảnh của miếng bìa tạo bởi gương phẳng (G)

Lời giải tham khảo:

Vận dụng 1: Hãy đoán xem dòng chữ đã viết trên tờ giấy ở hình bên là gì? Giải thích?

Lời giải tham khảo:

Dòng chữ đã viết trên tờ giấy ở hình bên là chữ MẤT vì ảnh của vật qua gương phẳng có chiều ngược lại so với chiều của vật.

Vận dụng 2: Giải thích câu hỏi ở phần mở đầu của bài học này: Vì sao ở xe cứu thương và xe cứu hỏa thường có các dòng chữ viết ngược như hình bên?

Lời giải tham khảo:

Ở xe cứu thương và xe cứu hỏa thường có các dòng chữ viết ngược như hình bên để những phương tiện đi trước, thông qua gương chiếu hậu, có thể nhìn thấy đúng chiều của chữ viết, sẽ nhận ra và nhường đường cho các loại xe ưu tiên này đi qua.

BÀI TẬP

Câu hỏi 1. Cho một điểm sáng S đặt trước gương phẳng, cách gương 4cm. Hãy dựng ảnh S' của S tạo bởi gương theo 2 cách:

a) Áp dụng tính chất ảnh của vật tạo bởi gương phẳng.

b) Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng.

Lời giải tham khảo:

a) Ảnh S' của S khi áp dụng tính chất ảnh của vật tạo bởi gương phẳng:

b) Ảnh S' của S khi áp dụng định luật phản xạ ánh sáng:

Câu hỏi 2. Hình dưới biểu diễn một học sinh đứng trước gương, cách gương 2m. Có một bức tường ở phía sau cách học sinh 1m. Ảnh của bức tường tạo bởi gương phẳng cách nơi học sinh đứng bao nhiêu mét?

Lời giải tham khảo:

Gọi khoảng cách từ bức tường đến học sinh là AB = 1m và khoảng cách từ học sinh đến gương là BC = 2m.

⇒ Khoảng cách từ bức tường đến gương sẽ là AC = AB + BC = 1 + 2 = 3 (m).

Gọi khoảng cách từ ảnh của bức tường đến gương là CA' 

⇒ CA' = AC = 3 (m).

Vậy khoảng cách từ ảnh của bức tường tạo bởi gương phẳng đến nơi học sinh đứng là: BA' = BC + CA' = 2 + 3 = 5 (m).