Bài 21: Hô hấp tế bào

Khởi động

Quan sát hình 2.1 và cho biết vì sao khi chạy cần nhiều khí oxygen và glucose, đồng thời giải phóng nhiều carbon dioxide, nước và nhiệt.

Lời giải tham khảo:

Hô hấp tế bào là quá trình tế bào phân giải chất hữu cơ giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể nên trong quá trình chạy, hô hấp tế bào sử dụng nhiều khí oxygen và glucose và giải phóng ra carbon dioxide, nước.

I. Hô hấp tế bào

Câu hỏi 1. Kể tên các chất tham gia vào quá trình hô hấp tế bào và sản phẩm tạo ra.

Trả lời:

Các chất tham gia vào quá trình hô hấp tế bào gồm có: Chất hữu cơ và oxygen.

Sản phẩm của quá trình hô hấp tế bào gồm có: khí Carbon dioxide và nước.

Câu hỏi 2. Hô hấp tế bào có vai trò như thế nào trong hoạt động sống của sinh vật ?

Lời giải tham khảo:

Quá trình hô hấp tế bào sẽ giải phóng năng lượng từ việc phân giải các chất hữu cơ từ đó cung cấp năng lượng cho hoạt động sống của sinh vật.

Câu hỏi 3. Dựa vào hình 21.2, viết phương trình tổng quát dạng chữ thể hiện quá trình hô hấp tế bào

Trả lời:

Phương trình tổng quát quá trình hô hấp là:

Chất hữu cơ + oxygen ⇒ Carbon dioxide + nước + nhiệt.

Vận dụng 1. Vì sao sau khi chạy, cơ thể nóng dần lên, toát mồ hôi và nhịp thở tăng lên?

Lời giải tham khảo:

Cơ thể của chúng ta luôn diễn ra quá trình trao đổi chất và năng lượng và khi chạy quá trình này diễn ra nhanh hơn, năng lượng và nhiệt tạo ra nhiều hơn, khiến cho cơ thể nóng lên, cơ thể cần một lượng lớn khí oxygen để chuyển hóa năng lượng nên nhịp thở và nhịp tim cũng tăng lên, nhiệt năng cũng một phần thoát ra ngoài khiến cơ thể toát mồ hôi giúp điều hòa thân nhiệt.

II. Mối quan hệ hai chiều giữa tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào

Câu hỏi 4. Quan sát hình 21.3, cho biết vì sao quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào trái ngược nhau nhưng lại có quan hệ chặt chẽ với nhau

Lời giải tham khảo:

Quá trình tổng hợp chất hữu cơ là nguyên liệu cho phân giải trong hô hấp tế bào còn quá trình hô hấp tế bào phân giải các chất hữu cơ, giải phóng năng lượng để quá trình tổng hợp tiếp diễn.

Luyện tập 1. Dựa vào hình 21.3, lập bảng so sánh sự khác nhau giữa quá trình tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở sinh vật?

Lời giải tham khảo:

Câu hỏi 5. Quan sát hình 21.4, mô tả mối quan hệ giữa tổng hợp và phân giải chất hữu cơ ở tế bào lá cây.

Lời giải tham khảo:

Khi có nước, carbon dioxide và ánh sáng thì quá trình tổng hợp chất hữu cơ ở lá cây được thực hiện và các chất hữu cơ tổng hợp được này và khí oxygen là nguyên liệu cho quá trình phân giải, giải phóng năng lượng , nước, carbon dioxide.

Vận dụng 2. Dựa vào kiến thức về hô hấp tế bào, giải thích vì sao trong trồng trọt, người nông dân cần phải làm đất tơi xốp, thoáng khí.

Lời giải tham khảo:

Trong trồng trọt người nông dân cần phải làm đất tơi xốp, thoáng khí nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho tế bào ở những phần cây ít tiếp xúc với không khí vẫn có thể tiến hành hô hấp tế bào, từ đó đảm bảo cây có thể sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh nhất, cho ra năng suất cao.