Giải Bài 24: Virus

I. ĐẶC ĐIỂM VIRUS

Câu hỏi 1: Nhận xét về hình dạng của một số virus trong hình 24.1.

Lời giải tham khảo:

Hình dạng của virus trong hình 24.1: có hình dạng khác nhau như dạng xoắn (virus khảm thuốc lá, virus dại), dạng hình khối tròn (virus viêm kết mạc, virus hiv), dạng hỗn hợp (thực khuẩn thể).

Câu hỏi 2: Quan sát hình 24.2, nêu cấu tạo của virus. Cấu tạo của virus có gì khác so với cấu tạo của tế bào sinh vật nhân sơ và nhân thực mà em đã được học?

Lời giải tham khảo:

Quan sát hình 24.2, ta thấy cấu tạo của virus gồm: vỏ ngoài, vỏ protein, phần lõi.

Sự khác nhau giữa cấu tạo của virus và tế bào sinh vật nhân sơ và nhân thực là: virus có cấu tạo đơn giản hơn với lớp vỏ protein và phần lõi là 1 dải hình dây, còn tế bào nhân sơ và nhân thực cấu tạo với nhiều bộ phận hơn ở bên trong.

Câu hỏi 3: Tại sao virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc?

Lời giải tham khảo:

Virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc vì nếu virus ra khỏi tế bào, virus sẽ trở thành vật không sống.

II. VAI TRÒ CỦA VIRUS

Câu hỏi 1: Tìm hiểu thông tin và cho biết ứng dụng của virus trong nghiên cứu thực tiễn.

Lời giải tham khảo:

Ứng dụng của virus trong nghiên cứu thực tiễn: Virus có vai trò trong nghiên cứu khoa học, sản xuất các chế phẩm sinh học (interferon, thuốc kháng sinh, vaccine), sản xuất thuốc trừ sâu,...

Câu hỏi 2: Thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus có ưu điểm gì so với thuốc trừ sâu hóa học?

Lời giải tham khảo:

Ưu điểm của thuốc trừ sâu có nguồn gốc từ virus so với thuốc trừ sâu hóa học là không gây hại đến môi trường, con người và các sinh vật khác xung quanh.

Câu hỏi 3: Quan sát hình 24.3, 24.4, 24.5,24.6 và hoàn thiện bảng theo mẫu sau.

Lời giải tham khảo:

Câu hỏi 4: Từ thông tin gợi ý trong hình 24.7, hãy cho biết bệnh do virus có thể lây truyền qua những con đường nào?

Lời giải tham khảo:

Bệnh do virus gây ra có thể lây nhiễm qua những đường sau: tiếp xúc trực tiếp, ho hoặc hắt hơi, lây truyền từ mẹ sang con, dùng chung bơm kim tiêm hoặc truyền máu,...

Câu hỏi 5: Hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra.

Lời giải tham khảo:

Một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra: đeo khẩu trang khi tiếp xúc trực tiếp với virus, hạn chế tụ tập nơi đông người, khám sức khỏe định kỳ, rửa tay bằng xà phòng hoặc các loại dung dịch sát khuẩn, tiêm vacine, không dùng chung kim tiêm,...

Câu hỏi 6: Corona virus 2019 (2019-nCoV) là một loại virus gây viêm đường hô hấp cấp ở người này sang người khác. Em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus corona gây nên.

Lời giải tham khảo:

Biện pháp phòng chống bệnh do virus corona gây nên: 

• Đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng.
• Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy, khăn vải, khuỷu tay áo.
• Tăng cường vận động, rèn luyện sức khỏe thể lực, dinh dưỡng hợp lý xây dựng một lối sống lành mạnh.
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, lau rửa các bề mặt hay tiếp xúc.

• Thường xuyên rửa tay đúng cách bằng xà phòng dưới vòi nước sạch hay bằng các loại dung dịch sát khuẩn.

• Nếu có dấu hiệu sốt, ho, hắt hơi, và khó thở, hãy tự cách ly tại nhà, đeo khẩu trang và gọi điện cho cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị.
• Tự cách ly, theo dõi sức khỏe và khai báo y tế đầy đủ nếu trở về từ vùng dịch.
• Cài đặt ứng dụng Bluezone để được cảnh báo nguy cơ lây nhiễm COVID-19 và tình hình dịch bệnh.

Câu hỏi 7: Đóng vai trò một tuyên truyền viên, em hãy vẽ một bức tranh để tuyên truyền phòng chống dịch bệnh do virus gây ra.

Lời giải tham khảo:

Học sinh tự thực hành.

III. BÀI TẬP

Câu hỏi 1: Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo của virus, theo em, virus có phải là một cơ thể sống không? Vì sao?

Lời giải tham khảo:

Virus không phải là một cơ thể sống vì chúng không có cấu tạo tế bào, không thể thực hiện các chức năng của cơ thể sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng,... Virus sống dựa vào vật chủ và nếu không có chủ thể thì virus chỉ là vật không sống.

Câu hỏi 2: Có bạn nói rằng: "Virus chỉ có hại mà không có lợi ích gì cho con người". Em có đồng ý với quan điểm của bạn không? Vì sao?

Lời giải tham khảo:

Quan điểm "Virus chỉ có hại mà không có ích lợi gì cho con người" là quan điểm không đúng vì virus có vai trò vô cùng quan trọng trong khoa học, từ virus chúng ta có thể sản xuất được nên các chế phẩm sinh học như thuốc kháng sinh, vaccine; hay trong nông nghiệp, virus được sử dụng để sản xuất thuốc trừ sâu mà không gây hại đến môi trường cũng như con người và các loài sinh vật khác.

Câu hỏi 3: Em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh cúm do virus cúm gây ra ở người.

Lời giải tham khảo:

Một số biện pháp phòng chống bệnh cúm do virus cúm gây ra ở người là: 

• Đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng, trên phương tiện giao thông công cộng.
• Tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy, khăn vải, khuỷu tay áo.
• Tăng cường vận động, rèn luyện sức khỏe thể lực, dinh dưỡng hợp lý xây dựng một lối sống lành mạnh.
• Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, lau rửa các bề mặt hay tiếp xúc.

• Thường xuyên rửa tay đúng cách bằng xà phòng dưới vòi nước sạch hay bằng các loại dung dịch sát khuẩn.