Giải Bài 13: MỘT SỐ NGUYÊN LIỆU - CHƯƠNG III

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Con người chế biến các nguyên liệu tự nhiên hay nhân tạo để làm ra những sản phẩm mới. Em hãy kể ra một số ví dụ về việc chế biến nguyên liệu thành sản phẩm mới mà em biết. (trang 46 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Lời giải tham khảo:

Ví dụ về việc chế biến nguyên liệu thành sản phẩm mới:

• Nước biển ⇒ muối.
• Thân cây mía ⇒ đường.
• Mủ cây cao su ⇒ cao su.
• Đất sét ⇒ gốm.

I. CÁC LOẠI NGUYÊN LIỆU

Câu hỏi: Hãy tìm hiểu và cho biết quặng bauxite (bôxit), được khai thác ở Lâm Đồng, dùng làm nguyên liệu để sản xuất chất gì. (trang 46 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Lời giải tham khảo:

Quặng bauxite (bôxit) khai thác ở Lâm Đồng được sử dụng làm nguyên liệu để sản xuất kim loại Nhôm.

II. ĐÁ VÔI

HOẠT ĐỘNG: Tìm hiểu tính chất của đá vôi

a) Đá vôi có dễ dàng bị đinh sắt làm trầy xước không?

Lời giải tham khảo:

Đá vôi dễ dàng bị đinh sắt làm cho trầy xước.

b) Khi nhỏ acid vào đá vôi, em quan sát thấy hiện tượng gì?

Lời giải tham khảo:

Khi nhỏ acid vào đá vôi, ta thấy có bọt khí xuất hiện và đá vôi tiếp xúc với axit bị tan dần.

CÂU HỎI

Câu hỏi 1: Hãy nêu một số tính chất và ứng dụng của đá vôi trong nông nghiệp và công nghiệp. (trang 47 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Lời giải tham khảo:

Tính chất của đá vôi trong nông nghiệp và công nghiệp:

• Tác dụng với acid mạnh và giải phóng ra Carbon dioxide.
• Khi bị nung nóng, giải phóng ra Carbon dioxide và Canxi oxit (hay gọi là vôi sống).

Ứng dụng của đá vôi trong nông nghiệp và công nghiệp:

• Được sử dụng nhiều trong các ngành công nghiệp xây dựng, cẩm thạch hoặc là thành phần cấu thành của xi măng.
• Được sử dụng rất nhiều trong ngành sơn.
• Đá vôi là chất xử lý môi trường nước, giúp phân hủy xác tảo, các chất lơ lửng bẩn trong ao nuôi, giúp cân bằng môi trường nước, giúp ổn định màu nước, hạn chế có váng làm sạch nước, tăng cường lượng oxy hòa tan trong nước. ..
• Thường được sử dụng rộng rãi trong y tế với vai trò là thuốc bổ sung khẩu phần canxi giá rẻ, là chất khử chua, cũng được sử dụng trong công nghiệp dược phẩm làm chất nền thuốc viên từ loại dược phẩm khác.
• Được biết đến là chất làm trắng trong việc tráng men đồ gốm sứ và bột vôi cũng được gọi là đá phấn vì đây là thành phần chính của phấn viết bảng, phấn viết ngày nay có thể làm ngay canxi cacbonat hoặc thạch cao, sunfat canxi ngậm nước.

Câu hỏi 2: Hãy tìm hiểu và cho biết tác hại của việc khai thác đá vôi đối với môi trường.(trang 47 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Tác hại của việc khai thác đá vôi đối với môi trường là:

• Tạo ra rất nhiều bụi, cùng với khí thải từ các phương tiện vận chuyển, máy móc thiết bị thi công gây ô nhiễm không khí.
• Gây ra ô nhiễm nguồn nước.
• Tác động tiêu cực ảnh hưởng tới môi trường, cấu trúc địa tầng, địa chất từ đó làm ảnh hưởng tới hệ thống nước ngầm khu vực, ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường.
• Nước mưa chảy tràn từ khu vực mỏ khá lớn, đặc biệt là vào mùa mưa, nước mưa chảy tràn trong khu vực mỏ kéo theo nhiều bùn đất, cặn lơ lửng và các kim loại nặng có mặt trong đất đá vào hệ thống nước mặt làm tăng độ đục, thay đổi độ pH của nước.
• Khai thác đá vôi tác động tiêu cực tới sức khỏe của người công nhân khai thác.

III. QUẶNG

Câu hỏi 1: Em hãy tìm hiểu về các mỏ quặng ở Việt Nam thông qua các phương tiện thông tin và cho biết các quặng này chứa các khoáng chất gì và ứng dụng của nó. (trang 48 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Lời giải tham khảo:

Một vài mỏ quặng ở Việt Nam là:

• Mỏ dầu khí xuất hiện nhiều ở vùng biển Việt Nam: Mỏ chứa những khoáng sản được dùng để làm nhiên liệu cho công nghiệp năng lượng, đồng thời, chúng cũng là nguyên liệu cho ngành công nghiệp hóa chất.
• Các mỏ than khoáng ở khu vực Thái Nguyên, Quảng Ninh,.. là những mỏ có tiềm năng rất lớn về than khoáng để làm nhiên liệu cho công nghiệp.
• Mỏ khoáng sản Apatit ở Lào Cai,.. là nơi những khoáng sản được khai thác để sản xuất phân bón, đồ gốm, vật liệu xây dựng,…

Câu hỏi 2: Tìm hiểu và trao đổi với bạn bè về tác động môi trường trong các vùng có khai thác quặng mà em biết. (trang 48 SGK KHTN 6 [KẾT NỐI TRI THỨC])

Lời giải tham khảo:

Tác động của môi trường trong các vùng có khai thác quặng là:

• Gây ra ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm môi trường đất, không khí, nguồn nước xung quanh khu vực khai thác mỏ quặng.
• Sức khỏe của những công nhân và người dân khu vực xung quanh bị ảnh hưởng trầm trọng, dễ mắc phải nhiều căn bệnh nan y.
• Gây ra nhiều hiện tượng thiên tai như: lũ ống, sạt lở đất,..