1. THU THẬP DỮ LIỆU

Hoạt động khám phá 1: Hãy lập bảng dữ liệu thu thập được từ biểu đồ sau đây:

Lời giải tham khảo:

Bảng dữ liệu thu thập được từ biểu đồ đã cho là:

Thực hành 1:  Quan sát bản tin thời tiết tại Thành phố Hồ Chí Minh sau đây:

Lời giải tham khảo:

2. PHÂN LOẠI DỮ LIỆU THEO CÁC TIÊU CHÍ

Hoạt động khám phá 2: Kết quả tìm hiểu về sở thích đối với một môn bóng đá của 5 bạn học sinh một trường Trung học cơ sở được cho trong bảng thống kê sau: Hãy cho biết:

a) Các loại mức độ thể hiện sự yêu thích đối với môn bóng đá của 5 học sinh trên.

b) Có bao nhiêu học sinh nam và bao nhiêu học sinh nữ được điều tra.

c) Độ tuổi trung bình của các bạn được điều tra.

Lời giải tham khảo:

a) Các loại mức độ thể hiện sự yêu thích đối với môn bóng đá của 5 học sinh trên gồm có: không thích, thích, rất thích.

b) Có 3 học sinh nam và 2 học sinh nữ được điều tra.

c) Độ tuổi trung bình của các bạn được điều tra là: 

(13 + 14 + 14 + 12 + 14) : 5 ≈ 13 (tuổi).

Thực hành 2: Thống kê về các loại lồng đèn mà các bạn học sinh lớp 7A đã làm được để trao tặng cho trẻ em khuyết tật nhân dịp Tết Trung thu được trong bảng dữ liệu sau:

a) Hãy phân loại các dữ liệu có trong bảng thống kê dựa trên hai tiêu chí định tính và định lượng

b) Tính tổng số lồng đèn các loại mà các bạn lớp 7A đã làm được.

Lời giải tham khảo:

a) Tiêu chí định tính gồm có: loại lồng đèn, màu sắc.

Tiêu chí định lượng là: số lượng.

b) Tổng số lồng đèn các loại mà các bạn lớp 7A đã làm được là:

5 + 3 + 4 + 12 + 14 = 28 (đèn).

Thực hành 3: Phân loại các dãy dữ liệu sau dựa trên các tiêu chí định tính và định lượng.

a) Danh sách một số loại trái cây: cam, xoài, mít;…

b) Khối lượng trung bình (tính theo g) của một số loại trái cây: 240; 320; 1 200;…

c) Màu sắc khi chín của một số loại trái cây: vàng; cam; đỏ;…

d) Hàm lượng vitamin C trung bình (tính theo mg) có trong một số loại trái cây: 95; 52; 28;…

Lời giải tham khảo:

a) Danh sách một số loại trái cây: cam, xoài, mít;…: Dữ liệu định tính.

b) Khối lượng trung bình (tính theo g) của một số loại trái cây: 240; 320; 1 200;…: Dữ liệu định lượng.

c) Màu sắc khi chín của một số loại trái cây: vàng; cam; đỏ;…: Dữ liệu định tính.

d) Hàm lượng vitamin C trung bình (tính theo mg) có trong một số loại trái cây: 95; 52; 28;…: Dữ liệu định lượng.

Vận dụng 1: Kết quả tìm hiểu về khả năng tự nấu ăn của tất cả học sinh lớp 7B được cho bởi bảng thống kê sau:

a) Hãy phân loại dữ liệu trong bảng thống kê trên dựa trên các tiêu chí định tính và định lượng.

b) Tính sĩ số của lớp 7B

Lời giải tham khảo:

a) Khả năng tự nấu ăn gồm có: Không đạt, Đạt, Giỏi, Xuất sắc dựa trên tiêu chí định tính.

Số bạn tự đánh giá gồm có: 20; 10; 6; 4: dựa trên tiêu chí định lượng.

b) Sĩ số của lớp 7B là: 

20 + 10 + 6 + 4 = 40 (bạn).

3. TÍNH HỢP LÝ CỦA DỮ LIỆU

Hoạt động khám phá 3:

a) Trong bảng thống kê sau:

Hãy so sánh số học sinh tham gia chạy việt dã của mỗi lớp với sĩ số của lớp đó để tìm điểm chưa hợp lí của bảng thống kê trên.

b) Nêu nhận xét của em về các tỉ lệ phần trăm trong bảng thống kê sau:

c) Kết quả tìm hiểu về sở thích đối với môn bóng đá của các bạn học sinh lớp 7A được cho bởi bảng thống kê sau:

Dữ liệu trên có đại diện được cho sở thích đối với môn bóng đá của tất các học sinh lớp 7A hay không?

Lời giải tham khảo:

a) Điểm chưa hợp lý của bảng thống kê đã cho là: Số học sinh tham gia chạy việt dã của lớp 7A3 là 40 lớn hơn sĩ số thực tế của lớp (32 học sinh).

b) Tỉ lệ phần trăm trong bảng thống kê không hợp lý vì tổng tỷ lệ phần trăm của tất cả học sinh là 200% và tỉ lệ phần trăm của số số học sinh hạnh kiểm tốt là 110% (lớn hơn 100%) vượt sĩ số lớp.

c) Dữ liệu trên không đại diện cho sở thích đối với môn bóng đá của tất cả học sinh lớp 7A vì dữ liệu đã cho chưa thống kê hết sở thích của tất cả các học sinh lớp 7A.

Thực hành 4: Xét tính hợp lý của dữ liệu trong bảng thống kê sau:

Lời giải tham khảo:

Dữ liệu cho trong bảng không hợp lí vì tổng tỷ lệ phần trăm của tất cả các thành phần là 120% (lớn hơn 100% thực tế).

Vận dụng 2: Xét tính hợp lí của dữ liệu trong bảng thống kê sau:

Lời giải tham khảo:

Dữ liệu cho trong bảng không hợp lí vì tổng tỉ lệ phần trăm của tất cả các thành phần là:

48% + 40% + 13% =101%  (≠ 100%).

4. BÀI TẬP

Bài 1 (Trang 93 Toán lớp 7 Tập 1: Kết quả tìm hiểu về sở thích đối với mạng xã hội của 8 bạn học sinh một trường Trung học cơ sở được cho bởi bảng thống kê sau:

Hãy cho biết:

a) Các loại mức độ thể hiện sự yêu thích đối với mạng xã hội của 8 học sinh trên.

b) Có bao nhiêu học sinh nam, bao nhiêu học sinh nữ được điều tra?

c) Độ tuổi trung bình của các bạn được điều tra.

d) Dữ liệu nào là định tính? Dữ liệu nào là định lượng?

Lời giải tham khảo:

a) Các loại mức độ thể hiện sự yêu thích đối với mạng xã hội của 8 học sinh trên gồm có: Thích, Rất thích, Không thích, Không quan tâm.

b) Có 4 học sinh nam và 4 học sinh nữ đã được điều tra.

c) Độ tuổi trung bình của các bạn đã được điều tra là:

(13 + 14 + 14 + 12 + 14 + 14 + 12 + 13) : 8 = 13,25 ≈ 13 (tuổi).

d) Dữ liệu tuổi được biểu diễn bằng số thực (12; 13; 14): dữ liệu định lượng.

Dữ liệu giới tính được biểu diễn bằng từ (nam, nữ): dữ liệu định tính.

Dữ liệu sở thích được biểu diễn bằng từ (Thích, Rất thích, Không thích, Không quan tâm): dữ liệu định tính.