[SOẠN BÀI] NGUYÊN HỒNG - NHÀ VĂN CỦA NHỮNG NGƯỜI CÙNG KHỔ

I. CHUẨN BỊ

Câu 1: Văn bản viết về vấn đề gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 73)

Lời giải chi tiết:

Văn bản viết về nhà văn Nguyên Hồng nhà văn của những người cùng khổ.

Câu 2: Ở văn bản này, người viết định thuyết phục điều gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 73)

Lời giải chi tiết:

Người viết muốn thuyết phục người đọc ở bà đọc này là Nguyên Hồng là nhà văn của những người cùng khổ.

Câu 3: Để thuyết phục người viết đã nêu ra những lí lẽ và bằng chứng cụ thể nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 73)

Lời giải chi tiết:

Người viết đã đưa ra lý lẽ và luận điểm để thuyết phục người đọc là: 

- Nguyên Hồng là nhà văn khá nhạy cảm và rất dễ xúc động.

• Ông rất dễ khóc khi nhớ tới bạn bè, đồng chí đã chia ngọt sẻ bùi với mình, khóc khi nghĩ tới đời sống khổ cực của bản thân.

- Hoàn cảnh sống luôn vô cùng thiếu thốn, đậm chất nghèo, chất lao động, luôn khao khát tình yêu nên Nguyên Hồng rất dễ cảm thông với những người bất hạnh.

• Hoàn cảnh sống của Nguyên Hồng: cha mất năm 12 tuổi, mẹ đi tiếp bước nữa, cuộc đời mẹ của ông gắn liền với một người chồng nghiện ngập.
• Truyện Mợ Du, Những ngày thơ ấu cũng là những dòng cảm xúc và hồi tưởng cảm xúc của chính tác giả.
• Vừa học vừa làm mọi việc và kiếm sống bằng những "nghề nhỏ mọn".

- Chất dân nghèo và dân lao động thâm sâu vào văn chương và con người của ông.

• Phong thái cùng cung cách sinh hoạt giản dị.

Câu 4: Đọc trước đoạn trích Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ, tìm hiểu thêm thông tin về nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 73)

Lời giải chi tiết:

Nhà phê bình Nguyễn Đăng Mạnh sinh năm 1930 ở Nam Định, quê quán tại Gia Lâm, Hà Nội. Ông theo học tại trường Chu Văn An, Hà Nội. Khi cách mạng tháng 8 nổ ra ông học sơ tán trên Phú Thọ sau đó trường bị giải tán ông theo học tạo trường trung cấp sư phạm ở Tuyên Quang và bước vào nghề giáo. Năm 1960 ông được giữ lại tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội làm cán bộ giảng dạy. Từ đó ông bắt đầu nghiên cứu và trở thành nhà phê bình. Ông được coi là nhà nghiên cứu đầu ngành về văn học Việt Nam và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân. Nguyễn Đăng Mạnh nổi tiếng nhờ quyển hồi ký có viết một vài chi tiết về chủ tịch Hồ Chí Minh.

Câu 5: Vận dụng những hiểu biết sau khi học văn bản Trong lòng mẹ (bài 3) để đọc hiểu và tìm ra những thông tin được bổ sung khi học bài này. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 73)

Lời giải chi tiết:

Những thông tin được bổ sung thêm trong bài là: cuộc đời và hoàn cảnh sống của Nguyên Hồng. Phong cách sống cùng con người văn chương của nhà văn.

II. CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Ý chính của phần 1 là gì? Chú ý câu mở đầu, các câu triển khai và câu kết. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 74)

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của phần 1 là chứng minh nhà văn Nguyên Hồng là nhà người dễ xúc động và có trái tim nhạy cảm.

Câu 2: Phần 2 tập trung phân tích nội dung nào? Chú ý lí lẽ, bằng chứng. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 74)

Lời giải chi tiết:

Phần 2 của văn bản tập trung phân tích hoàn cảnh gia đình của nhà văn Nguyên Hồng.

Câu 3: Các câu trong hồi ký của Nguyên Hồng là bằng chứng cho ý kiến nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 74)

Lời giải chi tiết:

Các câu trong hồi kí là bằng chứng cho sự đồng cảm, xót thương với những người nghèo khổ hay nó cũng chính là tiếng lòng khao khát của tác giả.

Câu 4: Đoạn này làm rõ thêm điều gì ở nhà văn Nguyên Hồng? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 74)

Lời giải chi tiết:

Đoạn văn này giúp ta hiểu rõ hơn về sự bần cùng, khổ cực cùng tuổi thơ vất vả của tác giả.

Câu 5: Điều gì làm nên sự khác biệt của tác phẩm Nguyên Hồng? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Hoàn cảnh sống của Nguyên Hồng đã tạo nên sự khác biệt trong tác phẩm của ông.

Câu 6: Câu nói của bà Nguyên Hồng làm sáng tỏ cho điều gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Câu nói của bà Nguyên Hồng đã chứng tỏ nhân cách, phẩm chất cùng phong cách sống của Nguyên Hồng. Nó cũng chứng minh phẩm chất cùng vóc dáng của những con người cùng khổ.

III. CÂU HỎI CUỐI BÀI 

Câu 1: Văn bản viết về vấn đề gì? Nội dung của bài viết có liên quan như thế nào với nhan đề Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ? Nếu được đặt nhan đề khác cho văn bản, em sẽ đặt là gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Văn bản viết về nhà văn Nguyên Hồng là nhà văn của những người cùng khổ. Nội dung của bài viết rất phù hợp với nhan đề của tác phẩm. Nếu có thể đặt tên cho văn bản em sẽ dùng tên: Nhà văn của những người khốn cùng  hoặc Ai là nhà văn của những người cùng khổ?

Câu 2: Để thuyết phục người đọc rằng: Nguyên Hồng “rất dễ xúc động, rất dễ khóc”, tác giả đã nêu lên những bằng chứng nào (ví dụ: “khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí từng chia bùi sẻ ngọt”;...)? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Để thuyết phục rằng Nguyên Hồng là người rất dễ xúc động, rất dễ khóc tác giả đã nêu lên những bằng chứng như sau:

• Khóc khi nhớ đến bạn bè, đồng chí đã cùng chia ngọt sẻ bùi, khóc khi nghĩ đến đời sống khổ cực của nhân dân.
• Khóc khi nhớ tới công ơn, quê hương, nhớ ơn Đảng và Bác Hồ.
• Khóc khi kể lại những đau khổ oan trái của những nhân vật là những đứa con tinh thần mà chính ông đã " hư cấu lên".

Câu 3: Ý chính của phần 1 trong văn bản là: Nguyên Hồng "rất dễ xúc động, rất dễ khóc”. Theo em, ý chính của phần 2 và phần 3 là gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của phần 2 và phần 3 là: hoàn cảnh sống cùng tuổi thơ khổ cực của Nguyên Hồng.

Câu 4: Văn bản trên cho em hiểu thêm gì về nội dung đoạn trích Trong lòng mẹ đã học ở Bài 3? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Bài hồi kí đã cho em biết thêm về cuộc đời khốn khổ cùng tuổi thơ thiếu thốn của Nguyên Hồng từ đó giúp em hiểu được vì sao trong tác phẩm Trong lòng mẹ lại có những miêu tả chân thực và đầy cảm xúc đến thế.

Câu 5: Viết một đoạn văn thể hiện cảm nghĩ của em về nhà văn Nguyên Hồng, trong đó có sử dụng một trong các thành ngữ sau: chân lấm tay bùn, khố rách áo ôm, đầu đường xó chợ, tình sâu nghĩa nặng. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Nhà văn Nguyên Hồng là một nhà văn đặc biệt ông là nhà văn của những người cùng khổ. Chắc hẳn do hoàn cảnh khó khăn, chân lấm tay bùn và thiếu thốn tình thương nên ông mới có những thấu hiểu và sự đồng cảm cho những kiếp người khố rách áo ôm trong xã hội. Cha mất sớm, mẹ lại đi thêm bước nữa nên tuổi thơ của ông phải sống đầu đường xó chợ, bươn chải làm đủ mọi nghề. Chính vì cái nghèo đó mà chất nghèo cùng chất lao động luôn hiện hữu trong văn chương của ông.