[SOẠN BÀI] THÁNH GIÓNG

I. TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Đối với em, ai là người anh hùng? Người đó có những phẩm chất và thành tích gì khiến em ngưỡng mộ? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 6)

Lời giải chi tiết:

- Đối với em anh hùng là những người sống và thực hiện những hành động dựa trên lý tưởng của bản thân cùng kì vọng của mọi người. Anh hùng là những người không ngại khó khăn, thử thách và nghịch cảnh mà luôn làm những điều tốt đẹp hướng tới xã hội và cộng đồng.

- Anh hùng thường là những nhân vật có tài năng xuất chúng, có đạo đức, có sức khỏe phi thường và luôn làm việc tốt khiến em ngưỡng mộ. 

Câu 2: Thiết kế bản giới thiệu ngắn về một người anh hùng với các nội dung: tên, phẩm chất, chiến công. Trang trí bản giới thiệu bằng các hình ảnh phù hợp và sử dụng bản giới thiệu để nói về người anh hùng. (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 6)

Lời giải chi tiết:

- Tên: Trần Quốc Tuấn. 

- Phẩm chất:

• Một vị tướng tài giỏi, mưu lược hơn người và có tài dụng binh như thần.
• Vị quan yêu nước và một lòng phụng sự cho vui giết giặc ngoại xâm. 
• Có nhân cách đạo đức lớn và biết trọng dụng người tài. 

- Chiến công: Chỉ huy quân đội đánh tan hai cuộc xâm lược Nguyên – Mông năm 1285 và 1288.

II. ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lời của chú bé ba tuổi có gì đặc biệt? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 7)

Lời giải chi tiết:

- Lời nói của chú bé ba tuổi đặc biệt vì: 

• Chú bé nói với giọng điệu khảng khái, mạnh mẽ và quyết đoán như một thanh niên trai tráng chứ không phải là lời nói của một em bé lên ba. 
• Chú bé xưng “ta” gọi sứ giả là “ông” thể hiện rằng cậu bé là một người đặc biệt chứ không phải người bình thường.
• Cách nói của chú bé thể hiện sự quyết tâm cao độ của một anh hùng yêu nước, khát khao đánh giặc và giữ hòa bình cho nhân dân, đất nước.

Câu 2: Miếu thờ ban đầu trông như thế nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 8)

Lời giải chi tiết:

Miếu thờ được đặt ở đầu làng của Gióng, xung quanh ngôi đền là những khóm tre tỏa bóng mát và trong đền lúc nào cũng tỏa hương thơm ngát của nhang khói mà nhân dân đến viếng cho Thánh Gióng.

III. SAU KHI ĐỌC 

Câu 1: Nêu thời gian, địa điểm, hoàn cảnh diễn ra các sự việc trong câu chuyện. (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết:

- Thời gian diễn ra sự việc là: Vào thời vua Hùng thứ sáu.

- Địa điểm diễn ra sự việc là: Làng Phù Đổng.

- Hoàn cảnh diễn ra sự việc là: Khi ấy giặc Ân cướp nước ta, quân đội Hùng Vương nhiều lần xuất trận nhưng đánh không nổi quân giặc, vua Hùng vội sai sứ giả đi khắp nơi trong nước tìm bậc tướng tài để giúp vua cứu nước.

Câu 2: Thánh Gióng đã ra đời một cách kỳ lạ như thế nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết:

Thánh Gióng ra đời một cách kỳ lạ:

• Cha mẹ Gióng tuy đã nhiều tuổi nhưng chưa có con, một hôm mẹ Gióng đi thăm nương nhìn thấy một vết chân to bà đưa bàn chân ướm thử vào dấu chân lạ sau đó về nhà thì bà hoài thai.
• Bà mang thai 12 tháng mới hạ sinh được Gióng. 
• Gióng lên ba tuổi vẫn nằm ngửa đòi ăn, không biết ngồi biết lẫy, cũng không biết nói biết cười gì cả.

Câu 3: Chỉ ra ý nghĩa của các chi tiết sau: (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

a. Câu nói của Gióng: “Về bảo với vua rèn cho ta một con ngựa sắt, một thanh gươm sắt, một giáp sắt và một nón sắt, ta sẽ đánh đuổi giặc dữ cho!”.

b. Bà con hàng xóm vui lòng góp gạo, thổi cơm cho Gióng ăn, may quần áo cho Gióng mặc

c. Gióng vươn vai trở thành một tráng sĩ khổng lồ.

d. Ngựa sắt phun ra lửa, gươm sắt loang loáng như chớp giật và bụi tre hai bên đường đã hỗ trợ Gióng trong quá trình đánh giặc.

e. Gióng đánh giặc xong, cởi giáp bỏ nón lại và bay thẳng lên trời.

Lời giải chi tiết:

Ý nghĩa của các chi tiết trên là:

• a. Câu nói mang sức mạnh tiềm ẩn của lòng yêu nước, điều đó thể hiện lên ý chí cùng trách nhiệm đối với đất nước đồng thời thể hiện lòng quyết tâm đánh thắng giặc Ân. 
• b. Sự lớn mạnh của lòng yêu nước cùng quyết tâm đánh giặc là nhờ vào sự đoàn kết đồng lòng của cả dân tộc. Gióng sinh ra và lớn lên trong vòng tay của nhân dân đồng thời mang  trên mình nguyện vọng của nhân dân.
• c. Thể hiện sức mạnh phi thường của dân tộc, con người cho dù có nhỏ bé đến đâu thì khi gặp giặc ngoại xâm người ta cũng luôn trở nên phi thường.
• d. Cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm là một cuộc chiến khốc liệt và lâu dài. Tay không, không thể nào đánh đuổi được giặc mà phải có vũ khí chiến đấu mới mong đánh trả được quân thù.
• e. Nhân dân ta nguyện cống hiến và cả thân vì nước, vì nghĩa lớn mà không cầu mong vinh hiển giàu sang cũng không mong được trả ơn đáp nghĩa.

Câu 4: Chiến công phi thường mà Gióng đã làm nên là gì? Em hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Gióng? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết:

- Chiến công phi thường mà Gióng đã làm nên đó là bằng sức mạnh phi thường Gióng đã tạo chiến công phi thường, đánh tan giặc ngoại xâm sau đó Gióng đến chân núi Sóc bỏ lại áo giáo một mình một ngựa bay về trời.

- Ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng là: Thể hiện tinh thần quyết chiến, quyết thắng, quật cường và mạnh mẽ của dân tộc thông qua việc xây dựng hình tượng người anh hùng gắn  với những chi tiết thần kì vô cùng đặc sắc. Vì vậy đây được xem như là bản anh hùng ca về những chiến công chống lại giặc ngoại xâm.

Câu 5: Theo em, chủ đề của truyện Thánh Gióng là gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết:

Theo em chủ đề của truyện Thánh Gióng là về người anh hùng chống giặc ngoại xâm cứu nước.

Câu 6: Lời kể nào trong truyện Thánh Gióng hàm ý rằng câu chuyện đã thực sự xảy ra trong quá khứ? Nhận xét về ý nghĩa của lời kể đó. (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết:

- Lời kể trong truyện Thánh Gióng hàm ý rằng câu chuyện đã thực sự xảy ra trong quá khứ là: “Hiện nay, vẫn còn đền thờ ở làng Phù Đổng …. gọi là làng Cháy”. 

- Ý nghĩa của lời kể ấy: 

• Cho thấy rằng nhân dân ta luôn tin rằng Gióng là một người anh hùng có thật và tự hào về sức mạnh thần kì ấy của dân tộc trong đấu tranh chống ngoại xâm. 
• Tác giả dân gian có trí tưởng tượng phong phú khi sáng tạo ra nhiều chi tiết sinh động, kì lạ nhằm làm tăng vẻ đẹp linh thiêng, hấp dẫn cho nhân vật, gắn lịch sử với phong tục và địa danh.

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) về một hình ảnh hay hành động của Gióng đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất. (SGK Ngữ văn 6 tập 2- trang 12)

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong em về Thánh Gióng đó là hình ảnh Gióng vươn vai thành tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt. Gióng đại diện cho sức mạnh cùng tinh thần đoàn kết của nhân dân ta. Gióng vươn vai như khẳng định vẻ đẹp cùng sức mạnh trong mỗi người dân đất Việt đồng thời chi tiết ấy còn cho ta thấy sự lớn lao trong người anh hùng với trách nhiệm cùng với sứ mệnh bảo vệ quê hương. Gióng không chỉ lớn lao về ý chí mà còn mạnh mẽ về tầm vóc, vẻ đẹp của Gióng trong phút ra thật trận lớn lao khi mang theo sức mạnh cùng ý chí của toàn dân tộc ta!