[SOẠN BÀI] THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH

Câu 1: Xác định nội dung ý kiến đánh giá của tác giả đối với nhân vật Sở Khanh. (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 26)

Lời giải chi tiết:

Sở Khanh là một kẻ bẩn thỉu và bần tiện hắn đại diện cho sự đồi bại trong xã hội Truyện Kiều.

Câu 2: Để thuyết phục người đọc, tác giả đã phân tích ý kiến của mình như thế nào?  (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 26)

Lời giải chi tiết:

Để thuyết phục người đọc, tác giả đã phân tích ý kiến của mình như sau:

• Sở Khanh sống bằng nghề đồi bại bất chính đó là mua và bán các cô gái vào lầu xanh.
• Sở Khanh là kẻ đồi bại nhất trong những kẻ làm nghề đồi bại và bất chính. 
• Sau khi lừa bịp Sở Khanh còn trở mặt một cách tráo trở.

Câu 3: Chỉ ra sự kết hợp chặt chẽ giữa phân tích và tổng hợp trong đoạn trích. (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 26)

Lời giải chi tiết:

Sau khi phân tích được chi tiết bộ mặt tráo trở của Sở Khanh người viết đã tổng hợp khái quát bản chất của hắn.

Câu 4: Kể thêm một số đối tượng phân tích trong các bài văn nghị luận (xã hội và văn học). (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 26)

 Lời giải chi tiết:

Một số đối tượng phân tích trong các bài văn nghị luận như:

- Nghị luận xã hội gồm: những thói hư tật xấu trong xã hội,  các đức tính tốt đẹp,…

- Nghị luận văn học gồm: phân tích những tính cách nhân vật trong các tác phẩm, phân tích những quan điểm của tác giả,…

Câu 5: Anh (chị) hiểu thế nào là phân tích trong văn nghị luận? Những yêu cầu của thao tác này là gì? (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 26)

Lời giải chi tiết:

- Phân tích trong văn nghị luận là việc chia nhỏ đối tượng thành các yếu tố và các bộ phận để xem xét một cách kỹ càng các nội dung và các hình thức có mối quan hệ bên trong cũng như bên ngoài của chúng để nêu lên bản chất của đối tượng đó. Mục đích là làm sáng tỏ các ý kiến cùng quan niệm nào đó.

- Những yêu cầu của thao tác này là:

• Xác định vấn đề cần phân tích. 
• Chia vấn đề ra thành những khía cạnh nhỏ hơn.
• Khái quát và tổng hợp vấn đề.

II. LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong các đoạn trích dưới đây, người viết đã phân tích đối tượng từ những mối quan hệ nào?(SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 28)

Lời giải chi tiết: 

a. Phân tích đối tượng theo quan hệ nội bộ của đối tượng, đó là cung bậc tâm trạng đau xót và quẩn quanh, hoàn toàn bế tắc của Kiều.

b.  Phân tích đối tượng theo quan hệ giữa đối tượng này với đối tượng khác có liên quan.

Câu 2: Vẻ đẹp của ngôn ngữ nghệ thuật trong bài Tự tình (bài II) của Hồ Xuân Hương. (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 28)

Lời giải chi tiết:  

Vẻ đẹp của ngôn ngữ nghệ thuật trong bài Tự tình II của Hồ Xuân Hương là:

• Những từ ngữ giàu hình tượng và giàu giá trị biểu cảm như: trơ, văng vẳng, tí con con…..
• Sự kết hợp của các động từ mạnh và các bổ ngữ làm nổi bật lên sự bướng bỉnh và ngang ngạnh.
• Nghệ thuật đảo trật tự cú pháp trong hai câu luận, điệp từ, tăng tiến và sử dụng song song các cặp từ trái nghĩa.