IBAITAP: Người lớn chia tay ảnh nhưng chịu tổn thương nhất vẫn là những đứa trẻ. Câu chuyện là cuộc chia tay đầy cảm động của hai anh em khiến người đọc thấm thía rằng phải bảo vệ hạnh phúc gia đình. Hãy cùng ibaitap đến với bài học hôm nay để hiểu rõ rằng hạnh phúc gia đình quan trọng như thế nào nhé.
I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC TÁC PHẨM “CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ”
Tác phẩm “Cuộc chia tay của những con búp bê” được viết vào năm 1992, nó đã đạt giải nhì trong cuộc thi thơ – văn viết về quyền trẻ em, do Viện Khoa học Giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em Rát-đa Bác-nen Thụy Điển tổ chức.
II. TÓM TẮT TÁC PHẨM “CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ”
Bố mẹ của Thành và Thủy chia tay nhau nên hai anh em phải mỗi người một ngả. Thành ở lại với bố còn Thủy thì phải theo mẹ về quê. Trước khi đi hai anh em chia đồ chơi cho nhau. Cuộc chia tay khiến người đọc cảm nhận được nỗi mất mát khi gia đình ly tán. Đây là nỗi đau mà đãng nhẽ ra hai người bạn nhỏ không phải gánh chịu.
III. BỐ CỤC TÁC PHẨM “CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ”
Văn bản có thể chia thành 3 phần:
- Đoạn 1 (Từ đầu cho đến… “hiếu thảo như vậy”): Hai anh em chia nhau đồ chơi.
- Đoạn 2 (Tiếp theo cho đến … “trùm lên cảnh vật”): Thủy chia tay với trường học và các bạn.
- Đoạn 3 (Còn lại): Cảnh hai anh em chia tay nhau.
IV. HƯỚNG DẪN SOẠN TÁC PHẨM “CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ”
Câu 1: Đọc kỹ văn bản để nắm được: truyện viết về ai, về việc gì? Ai là nhân vật chính trong truyện? (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 26)
Lời giải chi tiết:
- Truyện viết về: Thành , thủy, bố mẹ, cô giáo….
- Truyện viết về cuộc chia tay của Thành vs Thủy vì bố mẹ hai em ly hôn.
- Nhân vật chính trong truyện là: Thành vs Thủy.
Câu 2: (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 27)
a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?
b. Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của truyện không?
Lời giải chi tiết:
a. Chuyện được kể theo ngôi thứ nhất - xưng “tôi” (người kể là người anh). Việc lựa chọn ngôi kể này đã giúp tác giả thể hiện sâu sắc tâm trạng cũng như tình cảm của nhân vật. Nó cũng là tăng tính chân thật và giúp truyện trở nên thuyết phục hơn.
b. Cách đặt tên của tác giả rất hay, nó là phép ẩn dụ về nỗi đau của sự chia ly mà đáng ra hai đứa trẻ không phải là người phải gánh chịu. Cách đặt tên này đã giúp ý nghĩa và tình huống mà tác giả muốn truyền đạt rõ ràng hơn.
Câu 3: Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 27)
Lời giải chi tiết:
Các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau là:
- Thủy đem kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh.
- Thành giúp em học bài, chiều nào cũng đón em đi học về.
- Nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện.
- Chia đồ chơi. Thành "Anh cho em tất", Thủy "Em để lại hết cho anh", đem con Vệ Sĩ để đầu giường gác cho anh ngủ.
- Khi chia tay nhau cả hai anh em đều bật khóc.
Câu 4: Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai bên có gì mâu thuẫn? Có cách gì để giải quyết mâu thuẫn ấy không? Cách giải quyết của Thủy gợi lên cho em những suy nghĩ và tình cảm gì? (trang 27 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1)
Lời giải chi tiết:
- Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em Nhỏ ra hai bên mâu thuẫn ở chỗ: một mặt em tru tréo lên nhưng mặt khác lại thương anh, muốn nhường cho anh.
- Cách giải quyết mâu thuẫn này tốt nhất đó là gia đình đoàn tụ lại. Phải cho bố và mẹ không ly dị.
- Cách giải quyết của Thủy cho e thấy được tấm lòng nhân hậu, vị tha và trong sáng. Em thương anh, thương luôn cả hai con búp bê, thà rằng mình rơi vào hoàn cảnh này cũng không muốn chúng cũng vậy. Mong muốn nhất của em là không có cuộc chia tay này.
Câu 5: Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất, vì sao? (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 27)
Lời giải chi tiết:
- Chi tiết trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất là:
- Cô giáo tặng Thủy quyển số và chiếc bút máy nắp vàng nhưng: "Em không dám nhận… Em không đi học nữa". "Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa để ra chợ ngồi bán".
- Cô giáo và cả lớp cùng khóc khi biết tin Thủy không còn được đi học nữa.
- Thủy đã trèo lên xe, nhưng bỗng em lại tụt xuống đi về phía đầu giường, đặt con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ.
⇒ Thủy là một cô bé ngoan ngoãn nhưng sự mất mát của em quá lớn. Đau xót cho số phận của tuổi thơ phải thất học, lăn lộn vào đời kiếm sống khi còn rất nhỏ.
Câu 6: Em hãy giải thích vì sao khi dắt tay Thủy ra khỏi trường, tâm trạng của Thành lại: “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 27)
Lời giải chi tiết:
Thành và Thủy trong lòng đang ngổn ngang, đau buồn và hơn nữa em vừa chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt của Thủy với cô giáo cùng các bạn. Vì vậy, trong suy nghĩ chủ quan của Thành, em nghĩ cuộc đời này dường như đã tan vỡ tất cả. Em “kinh ngạc” thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”. Chính khung cảnh bên ngoài và sự vật vẫn hoạt động bình thường ấy đã làm tăng thêm nỗi bơ vơ, hụt hẫng của nhân vật trong truyện.
Câu 7: Qua câu chuyện này, theo em, tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì? (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 27)
Lời giải chi tiết:
Điểu tác giả muốn gửi gắm qua câu chuyện là: Tình cảm gia đình là thứ rất quý giá và vô cùng quan trọng. Mỗi người cần tôn trọng và bảo vệ hạnh phúc gia đình của mình không nên vì bất kể một lý do gì mà làm ảnh hưởng đến tình cảm tự nhiên trong sáng ấy.
