[SOẠN BÀI] BẢN ĐỒ DẪN ĐƯỜNG

I. TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Vì sao khách du lịch thường chuẩn bị một tấm bản đồ trước khi đến một miền đất lạ? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 56)

Lời giải chi tiết:

Khách du lịch thường chuẩn bị một tấm bản đồ khi đến một miền đất mới vì nó sẽ như một người chỉ lối, dẫn đường cho con người đến những địa điểm mong muốn. 

Câu 2: Đến với tương lai, mỗi người phải tự tìm cho mình một "con đường" hay đã có "con đường" do ai đó vạch sẵn? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 56)

Lời giải chi tiết:

Không có bất cứ một điều gì là được vạch sẵn vì vậy để có thể đi đúng hướng thì mỗi người phải tự tìm cho riêng mình một bản đồ riêng.

II. ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Văn bản được mở đầu bằng cách kể lại một câu chuyện có tính chất ngụ ngôn. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 56)

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện kể về người đàn ông nọ tìm chìa khoá nhà.

Câu 2: Cách giải thích hình ảnh “tấm bản đồ dẫn đường”. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 56)

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh “tấm bản đồ dẫn đường” là cách nhìn về cuộc đời bao gồm cả cách nhìn về con người. 

Câu 3: Vai trò của “tấm bản đồ dẫn đường” đối với đường đời của con người. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 57)

Lời giải chi tiết:

Vai trò của “tấm bản đồ dẫn đường” quyết định cách nhìn đối với cuộc sống, đối với mọi người và đối với cả chính bản thân mình.Nó quyết định đến sự thành bại của chúng ta trong cuộc sống.

Câu 4: Những khó khăn của “ông” khi tìm kiếm “tấm bản đồ” cho mình. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 57)

Lời giải chi tiết:

Những gì “ông" thấy không giống như những gì mà bố mẹ ông nói, ông cảm thấy yêu mến và tin tưởng đối với tất cả mọi người xung quanh.

Câu 5: Cách kết thúc văn bản. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 58)

Lời giải chi tiết:

Cách kết thúc văn bản là đưa ra lời khuyên “ông” dành cho “cháu”.

III. SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Nêu tác dụng của cách mở đầu văn bản bằng việc kể lại câu chuyện có tính chất ngụ ngôn. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 58)

Lời giải chi tiết:

Việc mở đầu văn bản như vậy có tác dụng:

  • Đưa ra một tiền đề về triết lý nhân sinh mà tác giả muốn đề cập. 
  • Châm biết về cách tìm chìa khóa của chàng thanh niên từ đó liên hệ đến suy nghĩ của bản thân về sự không đúng đắn trong hành động của chàng thanh niên. 

Câu 2: Từ cách tìm chìa khóa rất kì khôi của người đàn ông trong câu chuyện, tác giả liên hệ đến vấn đề gì? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 58)

Lời giải chi tiết:

Từ cách tìm chìa khóa kì lạ của người đàn ông tác giả đã liên hệ đến vấn đề triết lý nhân sinh đối với mỗi người trong cuộc sống khi muốn đứng trên thành công. Khi tìm ra được chìa khóa trong cuộc đời thì không nên chỉ đứng ngoài ánh sáng mà hãy lui về bóng tối để cảm nhận.

Câu 3: Trong văn bản, tác giả lí giải về hai khía cạnh của hình ảnh ẩn dụ "tấm bản đồ". Khi bàn về hai khía cạnh đó, tác giả dùng những lí lẽ và bằng chứng nào để thuyết phục người đọc? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 59)

Lời giải chi tiết:

Câu 4: Cháu biết không, tấm bản đồ của ông lúc ấy thật sự bế tắc - "ông" đã tâm sự với "cháu" như vậy. Theo em, vì sao "ông" bế tắc trong việc tìm kiếm tấm bản đồ của riêng mình? Kinh nghiệm ấy của "ông" có thể giúp "cháu" rút ra được bài học gì? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 59)

Lời giải chi tiết:

- “Bế tắc” vì từ nhỏ cái nhìn về cuộc đời cũng như con người của “ông” hoàn toàn trái ngược với cách nhìn của bố mẹ “ông” .

- Bài học rút ra là: Mình có thể nhận được từ những người thân tình cảm cao quý, sự quan tâm nhưng tấm bản đồ của riêng bản thân mình thì không nên lệ thuộc. Sự tự nhận thức về cuộc đời, về quan điểm và tình cảm của mình đối với người khác - đối với bản thân mới là yếu tố quyết định. 

Câu 5: Trong hai ý kiến khác nhau sau đây, em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 59)

a. Cuộc sống chỉ toàn những chuỗi lo âu, đau khổ, còn niềm vui thì hiếm hoi và dễ dàng vụt mất như cánh chim trời!

b. Cuộc sống là một món quà quý mà chúng ta phải trân trọng.

Lời giải chi tiết:

Trong hai ý kiến trên, em đồng ý với ý kiến (b) vì cuộc sống mỗi con người đều có một giá trị kỳ diệu. Những thử thách trong cuộc sống chỉ là một phép thử để con người vượt qua khi đã vượt qua được thì chúng ta sẽ thấy cuộc đời thật ý nghĩa.

Câu 6: Đọc lời khuyên của "ông" dành cho "cháu" ở phần cuối văn bản, em rút ra điều gì cho bản thân? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 59)

Lời giải chi tiết:

Bài học mà em rút ra cho bản thân đó là phải biết tự chủ, tự chịu trách nhiệm về chính cuộc đời mình và tìm cho mình một tấm bản đồ vì mỗi người cần có một hành trình riêng.

IV. VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC 

Đề bài: Trên "con đường" đi tới tương lai của bản thân, "tấm bản đồ" có vai trò như thế nào? Hãy trả lời câu hỏi trên đây bằng một đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu). (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 59)

Lời giải chi tiết:

Cuộc đời của mỗi con người bao gồm rất nhiều gia vị khác nhau, nó có thể là cay đắng và cũng có thể là ngọt bùi. Để cho cuộc sống giàu ý nghĩa hơn thì mỗi người cần có cho mình một “tấm bản đồ” dẫn đường chỉ lối. Tấm bản đồ sẽ là cái nhìn toàn diện của bản thân bạn về cuộc đời và về con người. Tấm bản đồ cũng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kinh nghiệm sống bằng nhiều cách khác nhau như đối mặt với các khó khăn thử thăn qua đó bạn sẽ hiểu hơn được bản thân mình. Khi đã có nó trong tay bạn sẽ biết mình là ai, mình cần gì, mình cần làm gì để vượt qua khó khăn, thử thách. Chỉ khi nó đã trong tay thì bạn sẽ mạnh mẽ, hiên ngang trước cuộc đời và chắc chắn thành công sẽ gõ cửa.