I. CHUẨN BỊ ĐỌC
Câu hỏi: Các bản chúc thư thường có nội dung, mục đích thế nào và thường do ai lập? Điều gì bảo đảm cho một bản chúc thư có giá trị? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 105)
Lời giải chi tiết:
- Các bản chúc thư sẽ thường do chủ gia đình, người có tài sản viết trước khi qua đời để xử lý tài sản của mình sau khi qua đời.
- Một bản chúc tư có giá trị phải có chữ ký của người lập di chúc - người chứng kiến và phải có nội dung phù hợp với đạo đức.
II. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN
Câu 1: Điều gì sẽ xảy ra với các nhân vật khi họ tham dự vào màn kịch làm chúc thư mạo danh này? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 106)
Lời giải chi tiết:
Nếu màn kịch thành công thì họ sẽ có được tài sản, còn nếu không thành công mà bị lộ họ sẽ phải đi tù vì phạm pháp.
Câu 2: Ở lớp kịch thứ III và thứ IV, khi sắp thực hiện mưu kế đã vạch sẵn, tâm trạng của Hy Lạc, Khiết, Lý có gì khác nhau? Vì sao có sự khác nhau ấy? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 106)
Lời giải chi tiết:
Câu 3: Chú ý phân biệt các lượt thoại nhân vật nói với người khác (đối thoại) và nói với chính mình (độc thoại) trong lớp thứ VI? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 107)
Lời giải chi tiết:
- Đối thoại là hình thức đối đáp và trò chuyện giữa hai hoặc nhiều người.
- Độc thoại là lời của một người nào đó nói với chính mình hoặc nói với ai đó trong tưởng tượng.
Câu 4: Từng nhân vật: Hy Lạc, Khiết, Lý hiện ra trong màn kịch với nét tính cách như thế nào? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 110)
Lời giải chi tiết:
Các nhân vật hiện lên với tính cách:
- Hy Lạc: mưu mô và tính toán trục lợi.
- Khiết: Tuy lo sợ nhưng vẫn làm liều.
- Lý: Vui mừng vì được hưởng lợi mà không phải hy sinh gì.
III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI
Câu 1: Nêu một số biểu hiện cụ thể của hành động kịch trong văn bản. Có thể sử dụng mẫu bảng sau. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
Câu 2: Phân tích một số điểm tương đồng và khác biệt trong tính cách của các nhân vật: Hy Lạc, Khiết, Lý. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
Câu 3: Tác giả muốn gửi đến người đọc/ người xem thông điệp gì qua văn bản trên? Căn cứ vào đâu để xác định như vậy? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
- Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến chúng ta là phê phán, lên án mãnh liệt các hành vi giả dối để chuộc lợi cho bản thân.
- Em xác định như vậy vì các nhân vật vì tiền, họ có thể không cần cả người thân. Họ tham lam đến nỗi lu mờ và đánh mất đi cả lý trí.
Câu 4: Phân tích thủ pháp trào phúng mà em cho là đặc sắc trong văn bản. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
- Thủ pháp trào phúng được tác giả thể hiện qua rất nhiều chi tiết, từ hành động cho đến lời nói của các nhân vật.
- Khiết tuy sợ bị phát hiện nhưng vẫn dám làm liều vì tiền.
- Hy Lạc vui mừng vì đã thành công nhưng lại tức giận khi thấy Khiết trục lợi cho bản thân.
- Lý thấy bất ngờ vì hành động của Khiết nhưng cũng vẫn thấy vui vì được chia tiền.
- Nghệ thuật xây dựng - phát triển tình huống:
- Sử dụng giọng văn mỉa mai và thủ pháp cường điệu.
- Ngòi bút miêu tả sắc sảo và thể hiện rõ từng nét riêng của nhân vật.
Câu 5: Cho biết ý kiến của em về một trong hai nhận định dưới đây. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
a. Nhân vật cụ Di Lung tuy không xuất hiện nhưng thực ra vẫn luôn luôn có mặt trong các Lớp kịch III, IV, V, VI.
b. “Cái chúc thư” cũng là một nhân vật văn học có nhiều ý nghĩa.
Lời giải chi tiết:
a. Là một nhận định đúng tuy không thực sự xuất hiện nhưng ta vẫn luôn nhớ đến nhân vật là cụ Di Lung qua Khiết.
b. Là một nhận định chính xác, nó chính là một “minh chứng sống” về cuộc đấu đá và tranh giành của những nhân vật.
Câu 6: Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản Cái chúc thư là hài kịch? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
Những dấu hiệu giúp em biết đây là văn bản Cái chúc thư là:
- Sự trái ngược trong lời nói cùng cách làm của 3 nhân vật chính.
- Sử dụng “độc thoại" nhiều để thể hiện được tính cách cùng bản chất của nhân vật.
- Thể hiện sự mỉa mai của mình đối với những người sống giả dối và hám lợi.
- Thể hiện sự bài xích, đồng thời lên án mạnh mẽ đối với con người và xã hội lúc bấy giờ.
Câu 7: Cùng với ba bạn trong lớp, em hãy nhập vai và thể hiện lời thoại của một trong bốn nhân vật Hy Lạc, Khiết, Lý, Thận Trọng. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 111)
Lời giải chi tiết:
Học sinh tự làm.
