Câu 1: Xác định vần và nhịp của bài thơ và cho biết hiệu quả nghệ thuật của nó. (SGK Ngữ Văn 7 tập 1 - trang 22)
Lời giải chi tiết:
Bài thơ được gieo vần chân (cao - ngào, xanh - lanh, chi - thì, sà - cá, nhà - ta) và vần lưng (chiền - chiện, vút - vút, cánh - xanh, cao - cao, chim - chim, chuyện - chuyện, bối - rối, tưng - bừng). Nhịp thơ được ngắt theo nhịp 2/2.
Câu 2: Phân tích một hình ảnh trong bài thơ mà em cho là độc đáo nhất. (SGK Ngữ Văn 7 tập 1 - trang 22)
Lời giải chi tiết:
Với em hình ảnh độc đáo nhất trong bài thơ đó là tiếng hót làm xanh da trời tạo sự chuyển hóa của cảm giác sang thính giác cùng tiếng hót của chim chiền chiện làm bầu trời xanh hơn và thể hiện hồn quê hương.
Câu 3: Trong khổ thơ thứ hai và thứ tư, tác giả đã sử dụng những biện pháp tu từ nào? Những biện pháp đó có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của hai khổ thơ? (SGK Ngữ Văn 7 tập 1 - trang 22)
Lời giải chi tiết:
Trong khổ thơ thứ hai và thứ tư tác giả đã sử dụng biện phép nhân hoá (Chim ơi, chim nói/ Chuyện chi, chuyện chi?/ Lòng vui bối rối; Lòng cho vui nhiều,...), điệp từ (cao hoài - cao vợi), so sánh (Tiếng hót long lanh như cành sương chói) và ẩn dụ (Tiếng ngọc trong veo/ Chim gieo từng chuỗi…).
⇒ Việc sử dụng các biện pháp tu từ góp phần ca ngợi vẻ đẹp của tiếng chim, thể hiện cảm xúc trong trẻo cùng tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương của tác giả.
Câu 4: Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc của tác giả. Đó là cảm xúc gì? (SGK Ngữ Văn 7 tập 1 - trang 22)
Lời giải chi tiết:
Những từ ngữ và hình ảnh thể hiện cảm xúc của tác giả là “Lòng vui bối rối/ Tưng bừng lòng ta” đó là cảm xúc vui vẻ, hạnh phúc khi nghe thấy tiếng chim chiền chiện.
Câu 5: Thông qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì? (SGK Ngữ Văn 7 tập 1 - trang 22)
Lời giải chi tiết:
Thông qua bài thơ tác giả muốn gửi gắm thông điệp đó là con người cần giao hòa với thiên nhiên để có thể cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên đồng thời thu nhận những cảm xúc mà thiên nhiên đem đến cho con người.
