[SOẠN BÀI] CỦNG CỐ, MỞ RỘNG BÀI 6

Câu 1: Kẻ bảng vào vở theo mẫu sau và điền thông tin phù hợp. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 22)

Lời giải chi tiết:

Câu 2: Sưu tầm và ghi lại những câu tục ngữ em đã nghe hoặc đọc vào vở hay một cuốn sổ nhỏ (nên chia các câu tục ngữ đó theo nhóm chủ đề). (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 22)

Lời giải chi tiết:

- Chủ đề thiên nhiên về sản xuất, lao động:

1. Con trâu là đầu cơ nghiệp

2. Chuồng gà hướng đông cái lông chẳng còn

3. Chuồn chuồn bay thấp thì mưa

Bay cao thì nắng bay vừa thì râm.

4. Đầu năm gió to, cuối năm gió bấc

- Chủ đề về gia đình và  tình cảm gia đình:

1.

 Anh em nào phải người xa

Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân

Yêu nhau như thể tay chân

Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy

2.

Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ “Hiếu” mới là đạo con

Câu 3: Hãy viết đoạn văn (khoảng 8 - 10 câu) nêu những điều tốt đẹp em đã tiếp nhận được sau khi đọc những truyện ngụ ngôn, tục ngữ và thành ngữ trong bài học này. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 23)

Lời giải chi tiết:

“Hai năm học nói cả đời lắng nghe” quả thật vậy, lắng nghe chính là chuyện mà con người luôn cần phải trau dồi trong cuộc đời của mình. Dân tộc ta có một kho tàng văn học dân gian, nó chứa cả một kho tri thức và bài học cho con người học tập, noi theo. Sau khi đọc và nghe một số câu chuyện ngụ ngôn thì bản thân mỗi người đều sẽ rút ra được bài học cho chính mình. Đó có thể là những kinh nghiệm trong lao động sản xuất thông qua những câu ca dao về thiên nhiên và lao động sản xuất hoặc là những bài học đạo lý làm người từ những câu ca dao, tục ngữ về con người và xã hội. Thậm chí có cả những bài học triết lý nhân sinh được rút ra từ các câu chuyện ngụ ngôn. Bất cứ một câu ca dao, tục ngữ hay truyện ngụ ngôn nào cũng đều giúp làm phong phú và hoàn thiện hơn tâm hồn của mỗi người. Con người từ đây biết cách nhìn nhận về thời tiết, biết làm người nhân hậu, người  lương thiện, giàu lòng vị tha để cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.

Câu 4: Hãy kể lại một truyện ngụ ngôn mà ý nghĩa của nó có gắn với một thành ngữ. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 23)

Lời giải chi tiết:

Tôi vốn làm nghề bói đã lâu nhưng vẫn chưa có tiếng tăm gì nên không được đắt khách cho lắm. Đồng môn của tôi còn có bốn anh thầy bói cũng mù như tôi, chúng tôi tề tựu tại một cái chợ nhỏ. Cùng một cái chợ mà có đến năm ông thầy bói nên ế lại càng ế hơn. Hôm đó, vì ế nên chúng tôi tụ họp lại tán gẫu với nhau. Thấy tôi phàn nàn rằng không biết con voi có hình thù thế nào nên các thầy cũng nhao nhao có ý kiến, đang thảo luận rôm rả thì nghe được rằng có voi đi qua. Cả năm người chúng tôi góp chung tiền biếu người quản tượng, xin cho voi đứng lại để cùng xem.

Chúng tôi ai cũng sốt ruột, chỉ chờ người quản tượng đồng ý là xông vào lấy tay sờ mong rằng có thể tưởng tượng ra hình dáng của voi. Khi tôi đang hí hoáy sờ thì đã nghe thấy ông thầy bói ở thôn Đoài nói: 

- Chao ôi! Tưởng con voi thế nào hoá ra nó chỉ sun sun như con đỉa.

Tôi chưa kịp nói gì đã thấy ông thầy thôn Đông vội cãi:

- Ông nhầm to rồi! Nó chần chẫn như cái đòn càn đấy chứ.

Ông thầy ở thôn Hạ to mồm nói lại ngay:

- Ai bảo thế! Nó bè bè như cái quạt thóc sao mà sai được.

- Nhầm hết rồi! Nó như cái cột đình ấy chứ – Thầy ở thôn Thượng quát to.

Nghe mấy ông nói linh tinh, tôi cáu quá bèn giơ gậy lên hua hua nói to:

- Bốn ông sai cả rồi . Nó tun tủn như cái chổi sể cùn mới đúng!

Thế là chúng tôi không ai chịu thua ai, mỗi người một ý rồi không kiềm chế được mà xông vào đánh nhau sứt đầu mẻ trán. Người đi chợ phải chạy ra can thì chúng tôi mới dừng lại. Đến giờ tôi nghĩ lại thì càng thấy xấu hổ, hoá ra cả năm người chúng tôi đều sai. Chúng tôi chỉ được sờ một bộ phận của con voi mà đã dám khẳng định đó là voi. Voi có vòi, chân, tai, ngà, đuôi đúng là của voi thật nhưng đó mới chỉ là một bộ phận riêng lẻ chứ không phải là cả con voi. Giá mà khi ấy chúng tôi tỉnh táo hơn và bình tĩnh lắng nghe ý kiến của nhau sau đó hỏi người quản tượng thì đâu đến nỗi xấu hổ và đau đớn như lúc này. Đây quả là bài học nhớ đời.