Câu 1: Theo em, giữa người coi trọng “sĩ diện” với người mắc “bệnh sĩ” có gì khác nhau? Văn bản trên (và đoạn tóm tắt vở kịch Bệnh sĩ) cho thấy nhân vật nào hiện thân đầy đủ cho người mắc “bệnh sĩ”? Phân tích một số chi tiết tiêu biểu để làm rõ ý kiến. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 122)
Lời giải chi tiết:
- Theo em 2 kiểu người trên khác nhau:
- Người coi trọng sĩ diện sẽ làm mọi việc để bảo vệ danh dự, nhân phẩm cùng lòng tự trọng của mình.
- Người mắc bệnh sĩ diện sẽ làm mọi thứ để khoe khoang, thể hiện bản thân và cho mình là hơn người.
- Văn bản đã cho thấy Ông Toàn Nha là người mắc “bệnh sĩ “ vì ông ta háo danh nên đã phát động cuộc thay trời đổi đất dù ông chỉ học hết lớp 4. Ông khoe khoang người con rể tương lai đóng giả thuyền trưởng tàu viễn dương và làm mọi việc chỉ để thể hiện bản thân, nâng cao tên tuổi của mình bất chấp thật giả, hay thận chí là việc này có thể gây hại cho người khác.
Câu 2: Điều gì khiến ông Toàn Nha nghĩ rằng ông đang được chở đi cấp cứu trên một “con tàu viễn dương”, mặc dù trên thực tế, đó chỉ là chiếc tàu chở phân đạm cho địa phương? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
Ông Toàn Nha nghĩ vậy vì ông ta háo danh, cố chấp. Ông ta không chấp nhận sự thật.
Câu 3: Nêu một số ví dụ trong văn bản về lời đối thoại và lời chỉ dẫn sân khấu. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
- Lời đối thoại được in thẳng còn lời chỉ dẫn sân khấu được in nghiêng hoặc để trong ngoặc đơn.
Ví dụ:
- Cá lửa nữa, phải dập mau... ta phải về đấy! Nào, Nhàn! (Lời đối thoại)
- (Có mấy người định chạy đi thì có tiếng huyên náo) (Lời chỉ dẫn sân khấu)
- Ở đấy đã! Đã có người dập lửa! Cứu người cần hơn! Các anh ở đây đã! Cứu người! Cấp cứu! (Lời đối thoại)
- (Anh Văn Sửu cùng ông Độp, ông Thình khiêng một cái cáng trên đó ông Toàn Nha nằm bất tỉnh, áo quần tơi tả, lấm lem khói pháo, người nhiều vết bỏng, tay, mặt đen sì...) (Lời chỉ dẫn sân khấu)….
Câu 4: Tóm tắt các hành động làm nảy sinh xung đột và giải quyết xung đột giữa một trong các nhóm nhân vật sau: giữa Tiến, Hưng và Xoan, Nhàn, giữa Hưng và Nhàn. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
- Hành động làm nảy sinh xung đột giữa Tiến và Hưng: Khi Hưng cởi bộ quần áo thuyền trưởng ra và có ý muốn chạy trốn.
→ Hành động giải quyết xung đột đó là: Tiến đã chỉ Hưng trốn vào trong hòm, giúp Hưng đẩy bọn Nhàn ra xa.
- Hành động làm nảy sinh xung đột giữa Tiến, Hưng và Xoan, Nhàn: Bắt nguồn từ cuộc trò chuyện trên thuyền chở phân đạm cho địa phương. Nhàn và Xoan luôn khen ngợi chiếc tàu viễn dương cùng tài năng của những người lái chiếc tàu đó và phủ nhận chiếc tàu chở phân đạm.
→ Hành động giải quyết xung đột đó là: Khi mọi người cùng nghe thấy tiếng nổ lớn và cùng nhau đi dập lửa.
- Hành động làm nảy sinh xung đột giữa Hưng và Nhàn: Hưng nói dối Nhàn về thân phận là người lái con tàu chở phân đạm.
→ Hành động giải quyết xung đột đó là: Hưng đã nói sự thật cho Nhàn biết.
Câu 5: Phân tích một số thủ pháp trào phúng trong văn bản. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
- Tác giả đã tạo ra các tình huống xung đột giữa các nhân vật để làm nổi bật hậu quả của sự giả dối như: Hưng đã nói dối Nhàn nhưng Nhàn lại biết sự thật, ông Toàn Nha bị bỏng được chở trên con tàu chở phân đạm nhưng khi tỉnh dậy vẫn nghĩ mình đang trên con tàu viễn dương.
- Sử dụng thành công ngôn từ mang tính châm biếm như: gọi các nhân vật là “háo danh sĩ”, “viễn dương cơ” hay “biển cơ”. Bản thân có “háo danh" đã làm cho các nhân vật rơi vào các tình huống rắc rối, đau khổ.
- Tác giả đã sử dụng câu từ châm biếm tạo ra các xung đột trong truyện để miêu tả rõ nét tính cách của các nhân vật đồng thời chỉ ra sự thái quá của thói háo danh, mắc bệnh sĩ.
Câu 6: Những dấu hiệu nào giúp em nhận biết văn bản trên là hài kịch? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
Dấu hiệu giúp em nhận biết đó là: văn bản có bố cục rõ ràng, có lời kể, lời thoại và lời dẫn. Các tình huống truyện vừa mỉa mai nhưng cũng hài hước thể hiện nét châm biếm của tác giả.
Câu 7: Cùng các bạn trong nhóm phân vai, diễn xuất hoặc đọc diễn cảm một cảnh trong văn bản trên. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 123)
Lời giải chi tiết:
Học sinh tự làm.
