[SOẠN BÀI] KHOE CỦA, CON RẮN VUÔNG

I. CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi: Theo em, khoe khoang và khoác lác khác nhau như thế nào? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 82)

Lời giải chi tiết:

Theo em khoe khoang là phô trương tài sản cho người khác biết còn khoác lác là phóng đại sự thật, nói những lời không đúng sự thật. 

II. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

Câu 1: Việc nói rõ thông tin “lợn cưới”, “áo mới” có cần thiết không? Nói như vậy nhằm mục đích gì? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 83)

Lời giải chi tiết:

Việc nói rõ thông tin như trên là không cần thiết vì nó không đúng trọng tâm của câu hỏi mà chỉ vì mục đích khoe khoang cho nhiều người biết. 

Câu 2: Người vợ trêu chồng như thế nào? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 83)

Lời giải chi tiết:

Người vợ biết rằng chồng có tính khoác lác nên vợ đã trêu chồng bằng cách tỏ ra ngạc nhiên và hỏi dồn dập để buộc người chồng nói ra sự thật. 

III. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI

Câu 1: Xác định đề tài, bối cảnh của truyện cười Khoe của và Con rắn vuông (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

Câu 2: Chỉ ra mâu thuẫn có tác dụng gây cười trong hai truyện trên. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

- Khỏe của: Mâu thuẫn vì cả hai anh chàng đều quá lố bịch. Khi trả lời họ đều không trả lời đúng vào trọng tâm câu hỏi mà chỉ muốn khoe đồ của mình. Vì vậy nên câu trả lời của họ lạc đề và không có giá trị. Điều hài hước là đồ vật mà họ muốn khoe cũng không có gì đặc biệt vậy mà một anh chàng thì đứng cả ngày trời, một anh thì dù có việc vội vã vẫn không quên khoe của.

- Con rắn vuông: Mặc dù người vợ đã biết chồng hay khoác lác nhưng vẫn hùa theo nhằm trêu chọc chồng và quan trọng là để chồng nhận ra được tính khoác lác của mình. Vì vậy mà những lời nói phi lý của anh chồng đều được thể hiện rõ, sự không quyết đoán cũng được miêu tả rõ nét thông qua những
Vậy nên, những lời nói phi lý của anh chồng được thể hiện rõ, sự không quyết đoán thay đổi câu trả lời khi bị người vợ hỏi vặn. 

Câu 3: Liệt kê những lời đối đáp của các nhân vật trong hai truyện cười trên. Những lời đối đáp có vai trò như thế nào trong việc khắc hoạ tính cách của nhân vật? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

- Truyện Khoe của:

  • Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không?
  • Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả.”

- Truyện Con rắn vuông:

  • Này mình ạ, hôm nay tôi đi vào rừng, thấy một con rắn.... Ôi chao là to! Bề ngang thì đến hai mươi thước, bề dài đến một trăm hai mươi thước ấy!
  •  Mình không tin à? Chẳng một trăm hai mươi thước thì cũng một trăm thước.
  • Thật mà! Không đủ một trăm thước thì cũng đến tám mươi thước.
  • Thật đấy mà! Không tám mươi thì cũng sáu mươi.
  • Không đến sáu mươi thước thật, nhưng ít nhất cũng bốn mươi thước.
  •  Ừ thôi, tôi nói thật nhé! Quả tôi nom thấy con rắn dài đúng hai mươi thước không kém một tấc, một phần nào.”

⇒ Những lời đối đáp trên của các nhân vật đã nhấn mạnh đồng thời bộc lộ rõ nét tính khoác lác, khoe khoang. 

Câu 4: Các nhân vật trong truyện hiện thân cho thói hư tật xấu nào mà truyện cười dân gian thường phê phán? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

Các nhân vật hiện thân cho thói khoe khoang và khoác lác. 

Câu 5: Em có nhận xét gì về cách tác giả dân gian phản ánh thói xấu của con người thông qua các truyện cười trên? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

Tác giả dân gian đã sử dụng những câu chuyện đời thường giản dị để châm biếm và phê phán những người kiến thức nhưng lại hay khoác lác, phóng đại sự việc những người như vậy cuối cùng cũng sẽ trở thành trò cười cho thiên hạ. 

Câu 6: Tiếng cười và thủ pháp gây cười trong các truyện Khoe của và Con rắn vuông giống nhau và khác nhau ở những điểm nào? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

- Giống nhau: Đều thông qua các cuộc đối thoại để bộc lộ sự khoác lác và khoe mẽ của hai nhân vật. 

- Khác nhau: 

  • Khoe của: Hai nhật vật đều tự bộc lộ sự khoe của của mình. 
  • Con rắn vuông: Người vợ trêu chọc chồng và hỏi dồn dập vì muốn vạch ra cái khoác lác, vô lý nên.

Câu 7: Em rút ra bài học gì cho bản thân sau khi đọc xong hai câu chuyện này? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

Em rút ra được bài học là không nên khoác lác, phóng đại sự việc mà nên tôn trọng sự thật. Nếu cố chấp nói khoác khi bị phát hiện sẽ khiến bản thân trở thành trò cười cho những người khác.

Câu 8: Em và bạn trong nhóm phân vai, đóng tiểu phẩm dựa vào một trong hai truyện cười trên. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 84)

Lời giải chi tiết:

Học sinh tự bàn luận.