Câu 1: Đối tượng miêu tả, thể hiện của văn học trào phúng là gì? Văn bản đã nêu những đối tượng cụ thể nào mà tiếng cười trào phúng thường nhằm tới? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 91)
Lời giải chi tiết:
Đối tượng miêu tả, thể hiện của văn học trào phúng đó là những thứ không trọn vẹn hay không hoàn hảo của con người và cuộc sống. Văn bản nêu ra những đối tượng của tiếng cười trong văn trào phúng đó là hài hước, mỉa mai - châm biếm và đả kích.
Câu 2: Văn bản đề cập đến những giọng điệu nào của tiếng cười trong thơ trào phúng? Hãy chỉ rõ dấu hiệu để nhận biết từng giọng điệu. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 91)
Lời giải chi tiết:
- Văn bản đề cập đến tiếng cười hài hước, mỉa mai - châm biếm, đả kích.
- Dấu hiệu để nhận biết:
- Hài hước: cách đùa cợt nhẹ nhàng với những yếu tố khác lạ phóng túng, phá vỡ các khuôn khổ quen thuộc.
- Mỉa mai – châm biếm: tạo ra những yếu tố vô lý thiếu logic, đảo lộn trật tự thông thường và tạo nên tiếng phê phán, thanh lọc những thói xấu như tự mãn, kiêu căng hay đạo đức giả.
- Đả kích: mang giọng điệu phủ nhận gay gắt thể hiện quan niệm nhân sinh, đạo đức giả. Nó có thể là những ngôn từ mang tính chất “mắng chửi”, có phần suồng sã, thô mộc.
Câu 3: Trong các giọng điệu của tiếng cười ở thơ trào phúng mà văn bản đề cập, em cảm thấy thích thú với giọng điệu nào? Vì sao? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 91)
Lời giải chi tiết:
Em thích nhất là giọng điệu đả kích vì nó là sự phủ nhận gay gắt của đối tượng đồng thời thể hiện được đạo đức và quan niệm về nhân sinh của người viết.
Câu 4: Trình bày cách hiểu của em về nhận định: “Tiếng cười trong văn chương nói chung, thơ trào phúng nói riêng thật phong phú và đa sắc màu như chính cuộc sống. Tiếng cười ấy thật cần thiết để đẩy lùi cái xấu, hướng mỗi con người đến những giá trị cao đẹp hơn”. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 91)
Lời giải chi tiết:
Thơ trào phúng mang đậm màu sắc của cuộc sống, nó phản ánh những góc trần trụi của cuộc sống. Khác với thơ lãng mạn, thơ trào phúng dùng tiếng cười để xây dựng tư tưởng, tình cảm cho con người chống lại cái xấu, cái lạc hậu, thoái hóa và rởm đời. Hoặc nó sẽ đả kích, vạch mặt kẻ thù đánh vào những tư tưởng, những hành động mang bản chất thù địch với con người. Thơ trào phúng vạch ra mâu thuẫn của sự vật – mâu thuẫn giữa cái bên ngoài và cái thực chất ở bên trong - để giúp người đọc thấy được sự mỉa mai, trào lộng của sự vật. Chính vì vậy mà thơ trào phúng được dùng để phóng đại, so sánh, chơi chữ dí dỏm hay lời nói mát mẻ sâu cay. Thông qua việc vạch trần cái xấu và mỉa mai thói đời tiếng cười trào phúng có thể đẩy lùi cái xấu và hướng con người tới những giá trị tốt đẹp, nhân văn hơn.
Câu 5: Vận dụng tri thức từ văn bản Một số giọng điệu của tiếng cười trong thơ trào phúng, em hãy cho biết: Hai bài thơ Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu và Lai Tân sử dụng những giọng điệu nào của tiếng cười trào phúng? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 91)
Lời giải chi tiết:
Hai bài thơ trên sử dụng giọng điệu châm biếm, đả kích.
