Câu 1: Bài thơ được coi là bản “Tuyên ngôn độc lập” đầu tiên của đất nước ta. Em hiểu thế nào là bản “tuyên ngôn độc lập”? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 70)
Lời giải chi tiết:
Em hiểu “Tuyên ngôn độc lập” là lời tuyên bố về chủ quyền của một đất nước, một dân tộc và khẳng định rằng không một thế lực nào được phép xâm phạm vào quyền độc lập ấy.
Câu 2: Từ “cư” trong nguyên tác có thể dịch là “ngự” (cai quản), cũng có thể dịch là “ở” (cư trú). Theo em, cách dịch nào thể hiện được rõ tinh thần của một bản “tuyên ngôn độc lập” hơn? Hãy lí giải ý kiến của em. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 70)
Lời giải chi tiết:
Theo em, cách dịch "ngự" (cai quản) sẽ thể hiện được rõ tinh thần của bản tuyên ngôn độc lập hơn vì vua của một nước nên dùng chữ này có nghĩa là người đứng đầu trong một quốc gia có trách nhiệm cai quản, vận hành đất nước chứ không phải chỉ đơn giản là một người sống ở đó. Cách dịch “ở” (cư trú) không bao hàm hết được nghĩa nguyên tác của bài thơ.
Câu 3: Để khẳng định chủ quyền của đất nước ta, tác giả đã sử dụng những lí lẽ nào? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 70)
Lời giải chi tiết:
Tác giả đã sử dụng những lí lẽ:
- Sông núi nước Nam, vua Nam ở điều này cũng có nghĩa là nếu ở phương Bắc thì là vua Bắc ở. Đất nào thì vua ấy đó là điều hiển nhiên tất yếu mà không ai được xâm phạm → đây là chân lý của cuộc đời.
- Giới phận được khẳng định rõ ràng trong sách trời.
⇒ Tuyên bố chủ quyền dựa trên chân lí cuộc đời và chân lí đất trời chủ quyền nước Nam là điều không thể phủ nhận - không thể chối cãi.
Câu 4: Theo em, câu thơ cuối cảnh báo điều gì đối với quân xâm lược? Do đâu em khẳng định như vậy? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 70)
Lời giải chi tiết:
Theo em câu cuối cảnh cáo rằng quân xâm lược chắc chắn sẽ chuốc lấy thất bại và chúng sẽ phải tận mắt chứng kiến việc thất bại tan tành là do bọn chúng gây ra vì chúng đã làm trái với ý trời. Kết thúc của một cuộc chiến tranh phi nghĩa chính là sự thất bại, đó cũng là sự thật được lịch sử chứng minh. Câu thơ cuối đã thể hiện niềm tin vào chiến thắng tất yếu của dân tộc.
Câu 5: Câu thơ nào trong bài thơ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 71)
Lời giải chi tiết:
Câu thơ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất đó là “Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư” vì nó gợi lên kết cục thảm hại của quân xâm lược.
Câu 6: Em rút ra được nhận thức gì cho bản thân sau khi học bài thơ này? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 71)
Lời giải chi tiết:
Tác phẩm giúp em ý thức hơn về nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền của dân tộc trước mọi ý đồ và kẻ thù xâm lăng.
