I. ĐỌC
a. Chọn phương án đúng
Câu 1: Cách trình bày các dòng thơ trong đoạn trích có gì đặc biệt? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 133)
A. Không sử dụng dấu chấm, dấu phẩy trong các dòng thơ.
B. Không viết hoa tên riêng trong các dòng thơ.
C. Không viết hoa tiếng mở đầu, không sử dụng dấu câu.
D. Không sử dụng dấu chấm, dấu phẩy cuối dòng thơ.
Lời giải chi tiết:
Đáp án đúng: C
Câu 2: Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong từ ngữ in đậm sau đây: “tôi yêu đất nước áo rách"? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 133)
A. Nhân hoá
B. Hoán dụ
C. Ẩn dụ
D. So sánh
Lời giải chi tiết:
Đáp án đúng: C
b. Trả lời câu hỏi
Câu 1: Tình cảm của nhà thơ với đất nước được thể hiện đậm nét ở những từ ngữ, hình ảnh, dòng thơ nào? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Những từ ngữ, hình ảnh và dòng thơ thể hiện tình cảm của nhà thơ đậm nét với đất nước đó là:
- “Vẫn yêu nhau trong từng hơi thở”
- “Lòng vẫn thương nhớ cây…”
- “Tôi yêu đất nước này như thế”
- “Như yêu cây cỏ…”
- “Như yêu mẹ tôi…”
- “Yêu một giọng hát hay”
Câu 2: Hình ảnh đất nước hiện lên như thế nào trong cảm nhận của nhà thơ? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh đất nước hiện lên trong cảm nhận của nhà thơ đó là một đất nước cam đảm, mạnh mẽ. Dù trải qua nhiều đau thương và mất mát của chiến tranh và sự nghèo khổ.
Câu 3: Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ “lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài". (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ là: ẩn dụ.
⇒ Việc sử dụng biện pháp tu từ có tác dụng tăng khả năng gợi hình,gợi cảm cho câu thơ cũng như bài thơ.
Câu 4: Các dòng thơ “căn nhà dột phên không ngăn nổi gió/ vẫn yêu nhau trong từng hơi thở" gợi cho em những liên tưởng gì về đất nước, con người Việt Nam. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Các dòng thơ trên gợi cho em liên tưởng về đất nước và con người Việt Nam đó là: dù trong bất cứ hoàn cảnh nào dù có khó khăn hay gian khổ thì người Việt Nam ta vẫn luôn mạnh mẽ, kiên cường, đoàn kết, yêu thương và cùng nhau vượt qua mọi khó khăn.
II. VIẾT
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 10 – 15 câu) nêu cảm nhận của em về tình cảm của nhà thơ với đất nước, con người được bộc lộ trong đoạn trích trên. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Nhà thơ là một người con của Việt Nam, qua đoạn trích em rất ngưỡng mộ và trân trọng tình cảm mà nhà thơ dành cho đất nước mình. Dù “căn nhà dột phên không ngăn nổi gió” thì “vẫn yêu nhau trong từng hơi thở" điều này nghĩa là nhà thơ luôn yêu mến và tự hào về đất nước Việt Nam. Đất nước kiên cường trong chiến tranh, đất nước có những con người chịu thương chịu khó, đoàn kết và yêu thương lẫn nhau. Đoạn trích đã để lại cho chúng ta một thông điệp rất quý báu. Đó là tình yêu quê hương đất nước luôn phải thường trực trong trái tim mỗi con người. Từ đó gợi cho ta về trách nhiệm cao cả về công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Hãy trau dồi tri thức và rèn luyện phẩm chất đạo đức để góp phần xây dựng nên một đất nước hùng mạnh.
III. NÓI VÀ NGHE
Đề bài: Trình bày cảm xúc của em sau khi đọc một bài thơ hoặc đoạn thơ yêu thích. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 - trang 134)
Lời giải chi tiết:
Quê hương là đề tài muôn thuở trong thi ca và Hữu Thỉnh cũng đã góp thêm vào đề tài ấy bài thơ "Chiều sông Thương". Bài thơ được làm theo thể thơ 5 chữ với lời thơ thanh nhẹ, giàu vần điệu nhạc điệu và hình tượng đẹp, trong sáng cùng cảm xúc dào dạt, bâng khuâng, mênh mang. Dòng sông Thương êm đềm yên ả "nước vẫn nước đôi dòng" vào buổi chiều mùa gặt trăng non lấp ló chân trời, rất thơ mộng và hữu tình "chiều uốn cong lưỡi hái". Chỉ với một câu thơ tác giả đã đưa vào hình ảnh rất thơ cho thấy tài hoa của ông. Cánh buồm, dòng sông hay đám mây đều được tác giả nhân hóa, mang tình người và hồn người, như đưa đón, như mừng vui gặp gỡ người đi xa trở về. Cảnh vật đồng quê từ đường nét cho đến màu sắc đều tiềm tàng một sức sống ấm no và chứa chan hy vọng. Đó là những những nương "mạ đã thò lá mới - trên lớp bùn sếnh sang" hay những ruộng lúa "vàng hoe" trải dài, trải rộng ra bốn bên bốn phía chân trời mênh mông và bát ngát. Và là cả dòng sông thơ ấu chở nặng phù sa, mang theo biết bao kỉ niệm cùng hoài niệm "Hạt phù sa rất quen – Sao mà như cổ tích. Chàng trai về thăm quê hương xúc động và khẽ cất lên lời hát. Tình yêu quê hương dâng lên dạt dào trong tâm hồn. Câu cảm thán cùng điệp từ điệp ngữ đã làm cho giọng thơ trở nên bồi hồi và say đắm. Cảnh sắc quê hương càng hữu tình ta lại càng thấy được yêu quê hương sâu nặng của tác giả.
