[SOẠN BÀI] PHƯƠNG TIỆN VẬN CHUYỂN CỦA CÁC DÂN TỘC THIỂU SỐ VIỆT NAM NGÀY XƯA

I. CHUẨN BỊ

Yêu cầu: Em biết những dân tộc thiểu số nào trên đất nước ta? Người dân của các dân tộc đó sử dụng phương tiện nào để vận chuyển? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 83)

Lời giải chi tiết: 

Một số dân tộc thiểu số em biết trên đất nước ta gồm: Thái, Cao Lan, Mường, Mông, Ê-đê. Người dân của các dân tộc này thường dùng ngựa hoặc voi để di chuyển.

II. CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Văn bản triển khai ý tưởng và thông tin theo cách nào? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 83)

Lời giải chi tiết: 

Văn bản triển khai theo cách phân loại đối tượng để giải thích và chứng minh.

Câu 2: Phần 1 nhắc đến các phương tiện vận chuyển nào? Mỗi phương tiện gắn với những dân tộc nào? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 83)

Lời giải chi tiết: 

- Một số tộc người sinh sống ở ven sông Đà, sông Mã, hay sông Lam... (người Kháng, người La Ha, người Mảng, người Thái, người Cống...) đã biết đóng thuyền và sử dụng thuyền vận chuyển, lưu thông bằng thuyền trên sông suối lớn.

- Ngoài thuyền ra họ còn sử dụng bè, mảng tương đối phổ biến .

- Người Thái,Kháng, La Ha sử dụng thuyền độc mộc đuôi én tự đóng.

- Người Sán Dìu còn khá phổ biến trong việc dùng xe quệt trâu kéo để vận chuyển phân bón ra ruộng nương chở lúa hoa màu, củi về nhà. 

- Người Mông (H'mông), Hà Nhi, Dao thường cưỡi ngựa và dùng sức ngựa để vận chuyển đồ đạc, hàng hóa hay đi chợ.

Câu 3: Chỉ ra sự phù hợp của các phương tiện vận chuyển đối với đặc điểm của những dân tộc được nhắc đến trong văn bản. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 84)

Lời giải chi tiết: 

- Người Mông (H'mông), Hà Nhi, Dao thường cưỡi ngựa và dùng sức ngựa để vận chuyển đồ đạc, hàng hóa hay đi chợ vì di chuyển ưu việt, nhất là ở những vùng núi hiểm trở.

- Một số tộc người sinh sống ở ven sông Đà, sông Mã, hay sông Lam... (người Kháng, người La Ha, người Mảng, người Thái, người Cống...) đã biết đóng thuyền và sử dụng thuyền vận chuyển, lưu thông bằng thuyền trên sông suối lớn vì ở đây sông, suối là con đường lưu thông chủ yếu của họ.

Câu 4: Người Tây Nguyên sử dụng những phương tiện vận chuyển nào? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 85)

Lời giải chi tiết: 

Người Tây Nguyên dùng sức voi hoặc ngựa để vận chuyển, còn khi lưu thông trên sông họ thường dùng thuyền độc mộc.

Câu 5: Việc đưa tên các tài liệu tham khảo vào cuối bài viết nhằm mục đích gì? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 85)

Lời giải chi tiết: 

Việc đưa các tài liệu tham khảo vào cuối bài giúp người đọc có thể tìm đọc thêm các tác phẩm có liên quan đồng thời khẳng định tính minh bạch của một tác phẩm văn học, nó được sưu tầm và học hỏi tham khảo từ những nguồn tài liệu nào.

III. CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Văn bản Phương tiện vận chuyển của các dân tộc thiểu số Việt Nam ngày xưa cung cấp những thông tin chính nào? Tóm tắt các thông tin đó bằng một sơ đồ tư duy. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 86)

Lời giải chi tiết:

Câu 2: Tác giả đã triển khai thông tin theo cách nào? Nêu tác dụng của cách thức triển khai ấy. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 86)

Lời giải chi tiết: 

Văn bản triển khai theo cách phân loại đối tượng để giải thích và chứng minh → Làm rõ vấn đề, logic và giúp người đọc dễ nắm bắt.

Câu 3: Có những phương tiện vận chuyển nào được các dân tộc thiểu số ở Việt Nam thế kỉ X – XVIII sử dụng? Các phương tiện đó có đặc điểm gì? Vì sao chúng được sử dụng? (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 86)

Lời giải chi tiết: 

Những phương tiện được sử dụng là thuyền, ngựa, voi chúng đều là những phương tiện đơn giản, không cần động cơ và được sử dụng giúp cho việc di chuyển hay vận chuyển của người dân thuận tiện hơn.

Câu 4: Nêu tác dụng của việc trích dẫn và đưa tên các tài liệu tham khảo vào văn bản Phương tiện vận chuyển của các dân tộc thiểu số Việt Nam ngày xưa. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 86)

Lời giải chi tiết: 

Việc trích dẫn và dưa tên các tài liệu tham khảo vào văn bản giúp làm rõ ý và giúp người đọc hiểu rõ hơn vấn đề được nói đến.

Câu 5: Tìm hiểu thêm về các phương tiện vận chuyển được các dân tộc thiểu số ở Việt Nam sử dụng trong cuộc sống hiện nay. Chỉ ra những sự thay đổi về việc sử dụng các phương tiện vận chuyển ở những dân tộc thiểu số này (nếu có) và lí giải nguyên nhân của sự thay đổi đó. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 86)

Lời giải chi tiết: 

Một số dân tộc hiện nay đã sử dụng xuồng máy, xe kéo, xe thồ vì nó giúp việc di chuyển vận chuyển nhanh chóng hơn giúp tăng năng suất lao động. Đây là sự phát triển tích cực thể hiện các dân tộc không đứng im mà đã từng ngày thay đổi, phát triển để tiến bộ hơn.