[SOẠN BÀI] SAO BĂNG LÀ GÌ VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ SAO BĂNG

I. CHUẨN BỊ ĐỌC 

Đề bài: Em đã biết gì về sao băng? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 37)

Lời giải chi tiết:

Theo em được biết sao băng là đường nhìn thấy của  các thiên thạch và vẫn thạch khi chúng đi vào khí quyển Trái Đất. Khi gặp được sao băng nếu ước một điều ước thì điều ước ấy sẽ thành hiện thực. 

II. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN

Câu 1: Mục đích của đoạn văn này là gì? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 37)

Lời giải chi tiết:

Mục đích của đoạn văn là lý giải để người đọc hiểu rõ hơn về hiện tượng “sao băng”. 

Câu 2: Nội dung chính của đoạn văn này là gì? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 38)

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của đoạn văn là giải thích về hiện tượng “mưa sao băng” và đặc điểm nhận biết cùng chu kỳ xuất hiện của nó. 

Câu 3: Xác định thông tin chính và thông tin chi tiết của đoạn văn này. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 39)

Lời giải chi tiết:

- Thông tin chính của đoạn văn này là: mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng, một số trận sao băng hàng năm có mật độ sao tương đối ca

- Thông tin chi tiết là: 

  • Mưa sao băng Qua-đờ-ran-tit.
  • Mưa sao băng En-ta A-qua-rit.
  • Mưa sao băng Pơ-sây.
  • Mưa sao băng Ơ-ri-ơ-nit.
  • Mưa sao băng Lê-ô-nit.
  • Mưa sao băng Gie-mi-nit.

III. SUY NGHĨ VÀ PHẢN HỒI

Câu 1: Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? có phải là văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên hay không? Vì sao? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 39)

Lời giải chi tiết:

- Văn bản chính là một văn bản giải thích về một hiện tượng tự nhiên vì nó cung cấp cho người đọc thông tin về hiện tượng tự nhiên đồng thời giải thích, cắt nghĩa, nêu biểu hiện, lấy dẫn chứng cụ thể, chi tiết về một hiện tượng xuất hiện trong tự nhiên.

Câu 2: Chỉ ra điểm khác biệt trong cách trình bày đề mục của văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? với văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần? Cách trình bày ấy có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 39)

Lời giải chi tiết:

- Văn bản “Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?” trình bày từng khía cạnh và nêu lên hiện tượng sau đó mới giải thích về sao băng, mưa sao băng, những trận mưa sao băng trong lịch sử còn văn bản “Bạn đã biết gì về sóng thần?” nêu ra khái niệm trước sau đó mới trình bày về cơ chế hoạt động, nguyên nhân, dấu hiệu sắp có sóng thần, các thảm họa sóng thần trong lịch sử. 

⇒ Tác dụng: Cách trình bày chính là dụng ý của tác giả để đa dạng hướng tiếp cận cho người đọc, hỗ trợ làm rõ, nhớ hiểu, dễ nhớ về từng hiện tượng tự nhiên.

Câu 3: Tóm tắt các thông tin cơ bản của văn bản. Dựa vào đâu em có thể xác định được những thông tin cơ bản này? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 39)

Lời giải chi tiết:

- Tóm tắt: Văn bản cung cấp thông tin về sao băng, mưa sao băng cùng những trận mưa sao băng hàng năm có mật độ sao tương đối cao.

- Em xác định được dựa vào hệ thống các đề mục của văn bản.

Câu 4: Xác định cách trình bày thông tin của các đoạn trích sau và cho biết tác dụng của chúng (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 40)

a. Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch ... tạo nên những hố lòng chảo sâu trên lục địa.

b. Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng ... cực điểm vào ngày 12 đến ngày 13 tháng 12.

c. Sao băng là sự xuất hiện ngẫu nhiên của các thiên thạch trên bầu trời ... hầu hết các trận mưa sao băng đều có chu kì là một năm.

Lời giải chi tiết:

a. Cách trình bày thông tin ngắn gọn, khoa học và đầy đủ về việc giải thích hiện tượng sao băng → giúp người đọc dễ dàng hình dung và tưởng tượng được đối tượng được nhắc đến. 

b. Cách trình bày thông tin là liệt kê rõ ràng tên, thời điểm diễn ra của một số trận mưa sao băng có mật độ sao tương đối cao → Giúp ghi nhớ và có thêm 1 số thông tin cần thiết để mở rộng thêm cho việc tìm hiểu, nghiên cứu.

c. Cách trình bày đơn giản, dễ hiểu về chu kỳ mưa sao băng và vì sao có chu kỳ mưa sao băng → Giúp người đọc hiểu kỹ hơn về hiện tượng tự nhiên.

Câu 5: Văn bản đã sử dụng (những) loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Ý nghĩa của việc sử dụng (những) loại phương tiện ấy trong văn bản là gì? (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 40)

Lời giải chi tiết:

- Văn bản sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ đó là tranh ảnh. 

⇒ Chúng có tác dụng giúp việc cung cấp thông tin, số liệu không khô khan và giúp người đọc dễ dàng hình dung được đối tượng được nhắc tới.

Câu 6: Tìm và xem video clip về một trận mưa sao băng trên Internet. Sau đó, trình bày cảm xúc, suy nghĩ của em về video clip đó. (SGK Ngữ văn lớp 8 Tập 1 - trang 40)

Lời giải chi tiết:

Sao băng là một hiện tượng tự nhiên vô cùng đẹp với những ánh sáng lấp lánh cùng những vệt sáng xẹt ngang trên bầu trời. Người xem sẽ tranh thủ ước một điều ước trước khi sao băng vụt tắt. Những trận mưa sao băng lớn khi chiêm ngưỡng người xem sẽ cảm thấy như tất cả những vì tinh tú đang đổ dồn vào mình.