THÀNH NGỮ
Câu 1: Chỉ ra và giải nghĩa thành ngữ trong các câu sau. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 10)
a. Tất cả những cái đó cám dỗ tôi hơn là quy tắc về phân tử; nhưng tôi cưỡng lại được, và ba chân bốn cẳng chạy đến trường.
(An-phông-xơ Đô-đê (Alphonse Daudet), Buổi học cuối cùng)
b. Lại có khi tôi cảm thấy mình dũng mãnh đến nỗi dù có phải chuyến núi dời sông tôi cũng sẵn sàng.
(Trin-ghi-dơ Ai-tơ-ma-tốp, Người thầy đầu tiên)
Lời giải chi tiết:
Câu 2: Thử thay thành ngữ (in đậm) trong các câu sau bằng từ ngữ có ý nghĩa tương đương, rồi rút ra nhận xét. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 11)
a. Thành ra có bao nhiêu gỗ hỏng bỏ hết và bao nhiêu vốn liếng đi đời nhà ma sạch.
(Đẽo cày giữa đường)
b. Giờ đây, công chúa là một chị phụ bếp, thôi thì thượng vàng hạ cám, việc gì cũng phải làm.
(Vua chích chòe)
Lời giải chi tiết:
⇒ So với dùng từ thì dùng thành ngữ có tác dụng biểu đạt ý mạnh mẽ hơn và gây được ấn tượng đối với người đọc.
Câu 3: Nhận xét về việc sử dụng thành ngữ đẽo cày giữa đường ở hai trường hợp sau. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 11)
a. Anh làm việc này chắc nhiều người góp cho những ý kiến hay. Khác gì đẽo cày giữa đường.
b. Chín người mười ý, tôi biết nghe theo ai bây giờ? Thật là đẽo cày giữa đường.
Lời giải chi tiết:
Thành ngữ “đẽo cày giữa đường" ý muốn nói về kiểu người mà ai bảo gì nghe đấy một cách thụ động mà không biết suy nghĩ, phán đoán đúng/sai và dẫn đến kết quả tồi tệ.
→ Xét về việc dùng thành ngữ thì câu b dùng hợp lí hơn.
Câu 4: Hãy đặt 4 câu, mỗi câu sử dụng một trong số các thành ngữ sau. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 11)
a. Học một biết mười
b. Học hay, cày biết
c. Mở mày mở mặt
d. Mở cờ trong bụng
Lời giải chi tiết:
a. Ai cũng gọi cậu là thần đồng vì cậu học một biết mười.
b. Bố nói rằng chị Thanh giỏi giang, học hay, cày biết dù có ở đâu cũng sống được.
c. Thanh đỗ trường đại học lớn làm bố mẹ mở mày mở mặt.
d. Bài văn của tôi được đánh giá rất cao, tôi như mở cờ trong bụng.
