Câu 1: Hãy làm rõ tính mạch lạc của văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta (Hồ Chí Minh) bằng cách chứng minh các phần, các đoạn, các câu của văn bản này đều nói về một chủ đề và được sắp xếp theo một trình tự rất hợp lý. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 42)
Lời giải chi tiết:
- Các câu văn đều xoay quanh chủ đề yêu nước.
Được sắp xếp theo một trình tự rất hợp lí:
- Phần mở đầu nêu lên vấn đề bàn luận: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.
- Phần tiếp theo nêu lên các khía cạnh, nội dung nhỏ của vấn đề và làm rõ chủ đề chung của văn bản.
Câu 2: Phân tích tính liên kết của văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta (Hồ Chí Minh): (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 42)
a. Các câu trong đoạn văn thứ nhất (từ đầu đến “lũ cướp nước”) và đoạn văn thứ hai (từ “lịch sử ta” đến “dân tộc anh hùng”) được liên kết với nhau bằng những từ ngữ nào? Hãy chỉ ra những từ ngữ đó.
b. Xác định những câu có tác dụng liên kết đoạn văn chứa chúng với đoạn văn đứng trước trong văn bản trên
Lời giải chi tiết:
a. Biện pháp liên kết các câu trong đoạn văn thứ nhất và đoạn văn thứ hai là:
- Phép lặp từ: tinh thần yêu nước, chúng ta, ta, lòng nồng nàn yêu nước.
- Thay thế từ ngữ: lòng nồng nàn yêu nước - đó, yêu nước - ấy, nó.
- Phép nối: các từ như: từ…đến, tuy…nhưng, những.
b. Những câu văn có tác dụng liên kết đoạn văn chứa chúng với đoạn văn đứng trước trong văn bản là:
- Lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta.
- Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước.
- Tinh thần yêu nước cũng giống như các thứ của quý.
Câu 3: Tìm vị ngữ là cụm động từ trong những câu dưới đây. Xác định động từ trung tâm và thành tố phụ là cụm chủ vị trong mỗi cụm động từ đó. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 43)
a. Ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ. (Phạm Văn Đồng)
b. Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. (Phạm Văn Đồng)
Lời giải chi tiết:
a. Vị ngữ là cụm động từ trong câu là: thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ.
- Động từ trung tâm là từ “thấy".
- Thành tố phụ là cụm chủ vị trong câu là: Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ.
b. Vị ngữ là cụm động từ trong câu là: hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.
- Động từ trung tâm là từ “hiểu lầm".
- Thành tố phụ là cụm chủ vị trong câu là: Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.
Câu 4: Viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) nêu cảm nghĩ của em về một văn bản nghị luận đã học. Chỉ ra tính mạch lạc và các biện pháp liên kết được sử dụng trong đoạn văn đó. (SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 2 - trang 43)
Lời giải chi tiết:
Bác Hồ! Tiếng gọi sao thân thương đến vậy. Người là vị lãnh tụ vĩ đại và là người cha kính yêu của toàn dân tộc. Trong cuộc sống hay trong công việc Bác luôn là hình mẫu về sự giản dị và khiêm tốn. Đây là một đức tính, một phẩm chất đáng quý được nhà văn Phạm Văn Đồng thể hiện rõ nét trong văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ. Theo ông đức tính ấy được thể hiện trong mọi mặt của Bác như bữa cơm hàng ngày chỉ có vài món đơn giản, nơi ở cũng là nhà sàn đơn sơ mộc mạc với vài phòng. Kể cả trong lời nói Người cũng rất giản dị. Sự giản dị và thanh bạch trong đời sống của Bác là một tấm gương sáng cho mọi thế hệ học tập, noi theo. Là một học sinh vẫn còn đang ngồi trên ghế nhà trường em sẽ cố gắng rèn luyện theo những phẩm chất quý báu ấy để sau này trở thành con người có ích trong gia đình và xã hội.
- Tính mạch lạc: tất cả các câu trong đoạn văn đều tập trung làm sáng tỏ chủ đề đó là Trong cuộc sống hay trong công việc Bác luôn là hình mẫu về sự giản dị và khiêm tốn.
- Biện pháp liên kết: phép lặp (đức tính), phép thế (Bác Hồ - Người, Bác, cha già,nhà văn Phạm Văn Đồng – ông, đức tính giản dị- đức tính ấy…)
