Phân tích bài tóm tắt tham khảo
Cả 2 văn bản tóm tắt đều:
- Phản ánh chính xác nội dung gốc của văn bản Sơn Tinh Thủy Tinh”.
- Trình bày được những ý chính và những chi tiết quan trọng như: Vua Hùng Vương thứ 18 muốn kén rể cho con gái Mị Nương xinh đẹp, Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng đến cầu hôn, cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh.
- Sử dụng những từ ngữ quan trọng của văn bản gốc như: Vua Hùng Vương thứ mười tám, Mị Nương, Sơn Tinh, Thủy Tinh, cầu hôn…
Thực hành viết theo các bước
1. Trước khi tóm tắt
a. Đọc kĩ văn bản gốc
Muốn tóm tắt được một văn bản, cần đọc kĩ để hiểu đúng nội dung và chủ đề của văn bản.
b. Xác định nội dung chính cần tóm tắt
- Xác định nội dung khái quát, cốt lõi của toàn văn bản.
- Tìm ý chính của từng phần hoặc đoạn và xác định quan hệ giữa các phần hoặc các đoạn trong văn bản.
- Tìm các từ ngữ quan trọng của văn bản.
- Có thể đánh dấu vào văn bản hoặc ghi ra giấy những ý chính của văn bản.
c. Xác định yêu cầu về độ dài của văn bản cần tóm tắt
- Xác định ý lớn và ý nhỏ của văn bản gốc.
- Tuỳ theo yêu cầu về độ dài của văn bản tóm tắt mà lựa chọn ý lớn hay ý nhỏ từ văn bản gốc.
2. Viết văn bản tóm tắt
- Sắp xếp ý chính của văn bản gốc theo 1 trình tự hợp lí.
- Dùng lời văn của em kết hợp những từ ngữ quan trọng trong văn bản gốc để viết văn bản tóm tắt.
- Chú ý đảm bảo yêu cầu về độ dài của văn bản tóm tắt.
Tóm tắt văn bản “Bài học đường đời đầu tiên” sách Ngữ văn 6 tập 1:
- Dế Mèn là một chàng thanh niên cường tráng nhưng tính cách lại kiêu căng, xốc nổi. Trong một lần nghịch dại, chú ta trêu chị Cốc. Chị Cốc tưởng rằng là Dế Choắt trêu mình nên đã mổ chết Dế Choắt. Trước khi chết Dế Choắt khuyên Dế Mèn nên chừa thói kiêu căng, xốc nổi và từ đó Dế Mèn đã rút ra được bài học cho mình.
- Dế Mèn là một chàng thanh niên cường tráng do biết cách ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực. Tuy vậy nhưng cậu lại kiêu căng, tự phụ luôn nghĩ mình “là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ”. Vì thế mà khi Dế Choắt (hàng xóm trạc tuổi với Dế Mèn với vẻ ngoài ốm yếu, gầy gò như gã nghiện thuốc phiện) nhờ giúp đỡ Dế Mèn đã từ chối. Vì một lần thiếu suy nghĩ cùng với tính cách xốc nổi nên Mèn đã bày trò nghịch dại trêu chị Cốc khiến Dế Choắt chết oan. Trước khi chết, Dế Choắt đã khuyên Dế Mèn bỏ thói hung hăng, xốc nổi. Sau khi chôn Dế Choắt, Mèn đã vô cùng ân hận và suy nghĩ về bài học đường đời đầu tiên.
3. Chỉnh sửa
Rà soát, chỉnh sửa văn bản tóm tắt theo những gợi ý trong bảng sau:
